BİR ÇINAR DAHA DEVRİLDİ…
DEVLET TİYATROLARI SANATÇISI
MACİDE TANIR
VEFAT ETTİ
Macide Tanır ( 11 Mayıs 1920 Sivas – 6 Şubat 2013 İstanbul)
Üstün sanatçı kimliğiyle tiyatromuzun kuruluş amaç ve ilkelerini birleştiren, bu kimlikle birçok farklı oyunda görev alan ve öncü sanatçı kimliği ile görevini başarıyla yerine getiren Macide Tanır 6 Şubat 2013 İstanbul’da vefat etti.
Sanatçımızın naaşı, 8 Şubat 2013 Cuma günü Saat 12:00’de Ses Tiyatrosu’nda düzenlenen törenin ardından Teşvikiye Camii’nde kılınacak ikindi namazını takiben Emirgan Mezarlığı’nda defnedilecektir.
Oyun: Öyle Bir Sevgi ki, Devlet Tiyatroları 1985 – 86 Oyun: Altın Göl, Devlet Tiyatroları 1983 – 1984
Macide Tanır
11 Mayıs 1920 tarihinde Sivas’ta doğan Macide Tanır, Erenköy Kız Lisesi’ni bitirdikten sonra, Ankara Devlet Konservatuarı Tiyatro ve Opera Bölümleri sınavını kazandı. Tiyatro Bölümü’nde ilk kez yapılan bir uygulamayla sınıf atlatıldı ve yüksek bölümü 1944 yılında bitirdi. Hiç ara vermeden 1944 yılından, yaş haddinden emekli olduğu 1985 yılına kadar devam eden Tatbikat Sahnesi ve Devlet Tiyatrosu’ndaki başarılı sahne hayatında 63 farklı oyunda görev aldı.
Oyun: Alın Yazısı Devlet Tiyatroları, 1951 – 1952
Macide Tanır, Ödülleri:
Schiller’in “Hile ve Sevgi” isimli eserindeki rolü ile Almanya Büyükelçiliği’nden Schiller Madalyası kazanan Tanır;
“Ağaçlar Ayakta Ölür” isimli oyundaki rolüyle basın tarafından “Yılın Sanatçısı”,
“Dünyanın Düzeni” adlı oyunundaki rolüyle Basın-İş Sendikası “Yılın Sanatçısı”,
“Kıl Payı” oyunundaki rolüyle Sanat Sevenler Derneği “En İyi Oyuncu”,
“Yanlışlık” oyunundaki rolüyle Sanat Sevenler Derneği “En İyi Oyuncu”,
“Gölge Ustası” isimli oyunuyla Sanat Kurumu “En İyi Oyuncu”,
Kültür Bakanlığı “Jüri Onur Ödülü”,
Hürriyet Gazetesi “Yılın Sanatçısı Ödülü”,
Kadınlar Birliği “En Başarılı Sanatçı Ödülü”nün yanı sıra birçok ödül alan sanatçı
1991 yılında “Devlet Sanatçısı” ünvanına değer görüldü.
Oyun Gölge Ustası, Devlet Tiyatroları; 1982 – 1983
Sanatçımızın naaşı,
8 Şubat 2013 Cuma günü Saat 12:00’de
Ses Tiyatrosu’nda
düzenlenen törenin ardından
Teşvikiye Camii’nde kılınacak ikindi namazını takibenEmirgan Mezarlığı’nda
defnedilecektir.
Macide Tanır
OYUN LİSTESİ
| No | Oyun Adı | Sezon |
| 1 | KİBARLIK BUDALASI | 1943-1944 Sezonu |
| 2 | YANLIŞLIKLAR KOMEDYASI | 1944-1945 Sezonu |
| 3 | BİZİM ŞEHİR | 1944-1945 Sezonu |
| 4 | PELLEAS VE MELİSANDE | 1944-1945 Sezonu |
| 5 | ANASININ KUZUSU | 1945-1946 Sezonu |
| 6 | FAUST | 1945-1946 Sezonu |
| 7 | KÖŞEBAŞI | 1947-1948 Sezonu |
| 8 | SİZE ÖYLE GELİYORSA ÖYLEDİR | 1947-1948 Sezonu |
| 9 | PAYDOS | 1948-1949 Sezonu |
| 10 | ESKİSİ GİBİ ESKİSİNDEN DE ÜSTÜN | 1948-1949 Sezonu |
| 11 | KÖROĞLU | 1948-1949 Sezonu |
| 12 | SÖZÜN KISASI | 1948-1949 Sezonu |
| 13 | KÜÇÜK ŞEHİR | 1949-1950 Sezonu |
| 14 | HEKİMLİĞİN ZAFERİ (KNOCK) | 1949-1950 Sezonu |
| 15 | SCAPİN’İN DOLAPLARI | 1949-1950 Sezonu |
| 16 | ANTİGONE | 1949-1950 Sezonu |
| 17 | DÜNYA GÖZÜYLE | 1949-1950 Sezonu |
| 18 | TÜCCAR | 1949-1950 Sezonu |
| 19 | PEER GYNT | 1949-1950 Sezonu |
| 20 | KISKANÇLAR | 1949-1950 Sezonu |
| 21 | ŞAKACI | 1950-1951 Sezonu |
| 22 | ESKİ ŞARKI | 1950-1951 Sezonu |
| 23 | PEMBE EVİN KADERİ | 1950-1951 Sezonu |
| 24 | MİRAS | 1951-1952 Sezonu |
| 25 | ÖTEYE DOĞRU | 1951-1952 Sezonu |
| 26 | KÖŞEBAŞI | 1951-1952 Sezonu |
| 27 | ALIN YAZISI | 1951-1952 Sezonu |
| 28 | ELEKTRA | 1952-1953 Sezonu |
| 29 | YANLIŞ YANLIŞ ÜSTÜNE | 1952-1953 Sezonu |
| 30 | GÖLGELER | 1952-1953 Sezonu |
| 31 | BİR PİYES YAZALIM | 1952-1953 Sezonu |
| 32 | RAMAK KALDI | 1952-1953 Sezonu |
| 33 | SAHNE DIŞINDAKI OYUN | 1952-1953 Sezonu |
| 34 | FATİH | 1952-1953 Sezonu |
| 35 | BATAK | 1953-1954 Sezonu |
| 36 | KEÇİLER ADASI CİNAYETİ | 1954-1955 Sezonu |
| 37 | TANRILAR VE İNSANLAR (GILGAMEŞ) | 1954-1955 Sezonu |
| 38 | GÜNEŞTE ON KİŞİ | 1954-1955 Sezonu |
| 39 | HİLE VE SEVGİ | 1954-1955 Sezonu |
| 40 | OTHELLO | 1954-1955 Sezonu |
| 41 | AKİF BEY | 1955-1956 Sezonu |
| 42 | RUHLAR GELİRSE | 1955-1956 Sezonu |
| 43 | NORA (BİR BEBEK EVİ) | 1955-1956 Sezonu |
| 44 | HATIRA DEFTERİ | 1957-1958 Sezonu |
| 45 | KRALİÇE VE ASİLER | 1957-1958 Sezonu |
| 46 | GÖNÜL AVCISI | 1958-1959 Sezonu |
| 47 | GÜNDEN GECEYE | 1959-1960 Sezonu |
| 48 | CEPHEDE PİKNİK | 1960-1961 Sezonu |
| 49 | HORTLAKLAR | 1960-1961 Sezonu |
| 50 | AĞAÇLAR AYAKTA ÖLÜR | 1961-1962 Sezonu |
| 51 | DÜŞMAN ÇİÇEK GÖNDERMEZ | 1963-1964 Sezonu |
| 52 | DÜNYANIN DÜZENİ | 1964-1965 Sezonu |
| 53 | ECİNNİLER | 1966-1967 Sezonu |
| 54 | KIL PAYI | 1968-1969 Sezonu |
| 55 | FİNTEN | 1969-1970 Sezonu |
| 56 | KANLI DÜĞÜN | 1970-1971 Sezonu |
| 57 | BECKET (YAHUT TANRININ ŞEREFİ) | 1971-1972 Sezonu |
| 58 | YANLIŞLIK | 1973-1974 Sezonu |
| 59 | DİRLİK DÜZENLİK | 1974-1975 Sezonu |
| 60 | YELPAZE | 1977-1978 Sezonu |
| 61 | GÖLGE USTASI | 1982-1983 Sezonu |
| 62 | ALTIN GÖL | 1983-1984 Sezonu |
| 63 | ÖYLE BİR SEVGİ Kİ | 1985-1986 Sezonu |
Tiyatro ile yaşayan, tiyatroyu yaşatan, ona anlam katan bir büyük sanatçıyı kaybettik.
Macide Hanım çok yönlü sanatçı kişiliğinin yanı sıra aydın, çağdaş bir cumhuriyet kadınının seçkin örneklerinden birisi idi.
Sanat Kurumu’nun, Sanatseverler Derneği döneminden başlayarak dört kez “En İyi Oyuncu” ve “Yılın Sanatçısı” ödüllerini almış seçkin bir sanatçı idi.
Kaybını derin bir üzüntü ile karşılıyoruz. Ölümsüz sanat ışığı her dönem sahnelerimizi aydınlatmaya devam edecektir.
Sanat Kurumu
Başkanı
İlker Çetin
Macide Tanır’ın vefatı üzerine Tiyatro Eleştirmenleri Birliği adına bir açıklama yapan Birliğin Başkanı Üstün Akmen; Macide Tanır’ı yeteneğin, çalışmanın, disiplinin bir insanı nasıl “Macide Tanır” mertebesine getirdiğinin somut örneği olarak tanımladı.
Yaşamı boyunca, rol önerileri geldiğinde, hiçbir zaman tam memnun olmadığını kendisine söylediğini anlatan Üstün Akmen: “Rolü incelermiş, irdelermiş, didiklermiş. İncelemek, irdelemek, didiklemek, düşünmek, denemek ve düşündüğünü söylemekten çekinmemek… İşte Macide Tanır’ın özeti buydu” dedi.
Gencecik, güzel mi güzel bir oyuncu iken yaşından daima büyük kadın rolleri verildiğini, buna karşın Tanır’ın bu durumdan hiç gocunmadığını, sızlanmadığını anlatan Akmen, tam tersine, o günlerde sahneye çıkardığı karakterlerde daima mutluluğu duyumsadığını, hatta “O kadınlar olmasaydı ben olmazdım” dediğini duyanlardan olduğunu sözlerine ekledi.
Kimi zaman, değişik salonlarda yan yana oturup oyunlar izlediklerini de anlatan Üstün Akmen, sahnede “mış” gibi yapan oyuncular olduğunda Tanır’ın yanında “mır mır” konuştuğunu anlattıktan sonra: “Anlıyordum ki, onları sevmiyordu. O, sahnede içine girdiği karakterle daima özdeşleşmiş bir oyuncuydu. O nedenle “mış” gibi yapanı tiyatrocudan saymıyordu. Macide Hanım, gerçek tiyatrocunun hakkını kimseye yedirmedi” diye konuştu.
Macide Tanır’ın, dünyaya daima tiyatronun penceresinden baktığından, sahne üstündeymiş gibi yaşadığından, gözleriyle gördüğü, duyduğu her şeyi tiyatroyla ilişkilendirdiğinden söz eden Üstün Akmen: “Şimdi bu efsaneyi de sonsuzluğa uğurluyoruz. Sahne ışıkları içinde yoğrulsun. Alkışı bol olsun” dedi.
TİYATRO ELEŞTİRMENLERİ BİRLİĞİ
Macide Tanır; Aldığı pek çok ödülün yanı sıra 1991 yılında Devlet Sanatçısı unvanı almıştır. Sanatçının “Tiyatronun Cadısı” isimli bir anı kitabı vardır.
Haber Kaynak: Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü Basın Yayın ve Halkla İlişkiler
Görseller: Devlet Tiyatroları Basın Yayın Halkla İlişkiler, Macide Tanır, renkli görsel: TEV Web sitesi
Tel: (0312) 309 39 20 Tel-Faks: (0312) 311 95 19
basin@devtiyatro.gov.tr halklailiskiler@devtiyatro.gov.tr
Haber düzenleme: Tevfik Yalçın evetbenim
