Dünyanın ilk çocuk hakları mitingini 1930 yılında Taksim’de çocuklarla birlikte düzenleyerek, çocuk hakları bildirisini okuyan Öğretmen Nakiye Elgün’ün, o günü simgeleyen rölyefi Kadıköy’de özel bir törenle açıldı.1882 yılında İstanbul’da doğan Nakiye Elgün, eğitim yaşantısına dört yaşında Rehberi Marifet adındaki özel bir okulda başlar ve ardından 1901 yılında Kız Muallim Mektebi’ni tamamlar. 1911 yılına kadar da aynı okulda edebiyat öğretmenliği görevini sürdürür.
Daha sonra bu okuldan ayrılıp İstanbul İnas Mektebi’ne geçer. Buradaki görevi esnasında, kendisinden çağdaş ve öncü olacak bir eğitim projesi yaratması istenir.
Fiziksel koşulların öğrenciler için önemli olduğunu gözlemler ve projenin amacını “Elektriği olan, ısınma probleminin olmadığı, suyunun aktığı ve masa örtülerinin beyaz olduğu sıralara sahip binalarda eğitim verilmelidir.”olarak belirtir. Fakat Bakanlık bu projeyi “çok lüks” bulduğu için reddeder.
Bu “basit” istekleri bile gerçekleşmediğinden kendisi Maarif Bakanlığı’ndan 1913 yılı itibariyle istifa eder ve 1917 yılına kadar Evkaf Bakanlığı’nda çalışmalarını sürdürür.(Maarif Bakanlığı dönemin Eğitim Bakanlığı olup Evkaf Bakanlığı ise dönemin vakıflarının yönetiminden bakanlık düzeyinde sorumlu olan örgütlenmiş yapıdır.) Burada asıl olarak vakfa ait mekteplerin ıslahı için çalışmalar yapar.
O yıllarda ayrıca Şam, Kudüs ve Beyrut’ta Türkçe eğitim verecek olan kız okullarının açılma çalışmalarına Halide Edip Adıvar ile devam eder. 1917’ den 1928 yılına kadar Fevziye Lisesi Müdürü olarak görev yaptığı süre boyunca dini derslerin yerine felsefe, mantık ve sosyoloji derslerinin yoğun olarak okutulmasını sağlar ve yeni bir eğitim modelini uygulamaya koyar. Müdürlük görevinden istifa edip bir yıllık dinlenme sürecinden sonra 1929 yılında İstanbul Kız Lisesi Müdürü olarak görevine başlar. 1930 yılında kadınlara belediye seçimlerine katılma hakkının verilmesiyle siyasete atılmak üzere yeniden istifa eder ve böylelikle otuz yıllık eğitmenlik hayatı son bulur.
Çocuk Hakları Bildirgesi, diğer adıyla Cenevre Çocuk Hakları Beyannamesi 1924 yılında Milletlerarası Çocuklara Yardım Birliği tarafından yayınlanmıştır. Cenevre Çocuk Hakları Bildirgesi, uluslararası alanda çocukların korunmasına yönelik yapılan ilk sözleşmedir. Cenevre Bildirgesi’nde; çocukların doğal biçimde gelişmesine olanak sağlanması, aç çocukların beslenmesi, hasta çocukların tedavi edilmesi, terk edilmiş çocukların korunması, felaket anında yardımın öncelikle çocuğa yapılması, çocukların her türlü istismara karşı korunması ve kardeşlik duyguları içinde eğitilmeleri gerektiği belirtilmiştir.
Bu kongreler Balkan ülkeleri ile sınırlı olmasına karşın bu alanda gerçekleştirilen evrensel çalışmalara öncülük etmişlerdir. 1924 yılında Milletler Cemiyeti çocuk haklarına ilişkin beş maddeyi yayınlamış ve bildirge, 1928 yılında Atatürk tarafından imzalanmıştır. Daha sonra Balkan ülkelerinin çocukları koruma kuruluşlarının işbirliği sonunda 5-9 Nisan 1936 tarihinde Türkiye’nin de katıldığı Birinci Balkan Kongresi toplanmıştır.
Normal ve sağlam çocukların korunması ve çocukların çalışma yaşı konularında çalışmalar yapmak üzere 1-7 Ekim 1938 tarihleri arasında da İkinci Balkan Kongresi toplanmıştır.İkinci Dünya Savaşından sonra 1948 yılında Birleşmiş Milletler tarafından İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi yayınlanmıştır. Savaş sonu çocukların durumunun daha da kötüleştiği düşünülerek beş madde daha eklenmiştir. En son olarak 1989 yılında 54 maddeden oluşan Çocuk Hakları Sözleşmesi imzaya açılmış ve 193 üye ülkenin 187 si tarafından onaylanmıştır.
Çocuk Hakları Bildirgesi
“Umum Milletlerin erkek ve kadınları insanlığın haiz olduğu en mutena şeyi Çocuğa vermeye mecbur bulunduğunu, ırki, milli ve dini her türlü telkinler haricinde bir vazife olmak üzere kabul ettikleri Cenevre Beyannamesi ismi verilen bu Çocuk Hakları Beyannamesi ile tasdik ederler;
Çocuk bedensel ve ruhsal bakımdan doğal biçimde gelişmesine olanak sağlayacak koşullar içinde bulundurulmalıdır.
Acıkan çocuk beslenmeli, hasta çocuk tedavi edilmeli, fikren geri kalmış çocuk eğitilmeli, yoldan çıkmış çocuk yola getirilmeli, terk edilen çocuklar korunmalıdır.
Herhangi bir felaket anında öncelikle çocuğa yardım yapılmalıdır.
Çocuk hayatını kazanabilecek hale getirilmelidir ve her türlü istismara karşı korunmalıdır.
Çocuk yeteneklerini kardeşlerinin hizmetine adayacak bir ruh ve düşünce içinde yetiştirilmelidir.Sayfa Düzeni Tenise Yalçın evetbenim
Haber Kaynak: hukukbook.com/cocuk-haklari-bildirgesi/
matematiksel.org/