KABARE DEV AYNASI’NDAN TOPLUMSAL TAŞLAMA:
“AKLIM KAÇTI GÖREN VAR MI?”
Tansu Bele
Ali Erdoğan’ın yönetimindeki Kabare Dev Aynası’nın son oyunu “Aklım Kaçtı Gören Var mı?”, izleyiciyi gerçekten güldüren, öte yandan da “güleriz ağlanacak halimize” dedirten bir oyun. Parodilerden oluşmuş iki perdelik oyunda, toplumumuzdan ne manzaralar yok ki. İzlemesi su gibi berrak, tatlı ve hafif parodiler, sonrasında insanın midesine oturan cinsinden: Çünkü insanlarımızın gitgide nasıl çarpılmış, çılgın bir düzen içinde çırpındıklarını bütün gülünçlüğüyle sergiliyor.
Oyunun yazarı, yönetmeni ve baş oyuncusu Ali Erdoğan; kabare türünün trajikomik geleneğini çok iyi bilen ve sürdüren bir sanatçı; aynı zamanda geleneksel tiyatromuzun “hiciv” öğesini de başarıyla kullanıyor. Tiyatromuzun İsmail Dümbüllü’den Aziz Nesin’e, Kavuklu Hamdi’den Haldun Taner’e uzanan, kökü ta Ortaasya’ya dayanan meddah, ortaoyunu ve Tuluat’tan Münir Özkul, Ferhan Şensoy, Nejat Uygur, Levent Kırca’ya giden yerli tiyatro yapılanmamızın son temsilcisi olduğunu bir kez daha kanıtlıyor. Parodileri (skeçler) birer “kavuklu-pişekâr” tadında gözlemlemek mümkün; aynı zamanda da “modern” insanlarımızın çağdaş bir açılımla günümüz toplumundaki yaşam biçimlerini taşlamalı bir biçimde izlerken kendi yaşamlarımız üzerinde gülüyor hem yorum yapıp hem düşünüyoruz. Örneğin ilk parodi “apartman yöneticisi”nde bugünlerde her apartmanda yaşanan olaylardan öyle anlamlı örnekler var ki… Ama parodilerin çoğunluğu da doktor-hasta ilişkilerini konu edinmiş: Bu ilişkilerde de doktorun mu yoksa hastanın mı “daha deli” olduğunu düşünüp basıyoruz kahkahayı, tabii aslında kendi çarpık kafalarımıza! Öyle ki “ruh öküzü”nü arayan hastalardan, “benim yerime başkası karar veriyor” diyen doktorlara, takıntılı hastasına bakarken kendisinin de bir başka “takıntılı”olduğunu sergileyen eğitimli, bilgili kişi doktora dek günümüz toplumunun insanları arasında dolaşırken, sanki kendi yüzlerimizle karşılaşıp şaşırıyoruz!
Toplumumuzda çılgınlığa varan; para ilişkileri, cinsellik, düğün, evlilik, yöneticilik,politika vb. çağdaşlık/ çağdaşlaşamama olgularından yola çıkarken aslında akıl tutulmalarına ulaşan kargaşalar, çarpıklıklar incitmeden ve güldürerek, kendi yüzlerimizi eğlenceli biçimde gösteriyor bizlere…
“Aklım Kaçtı Gören Var mı?”, bizden ve bizim insanımızın, yine bizden ve bizim tiyatromuzda sizler için kotarılmış tam bir seyirlik. Kaçırmayın; orada kendinizi görür gibi olurken hiç kırılıp alınmayacaksınız ama acı acı düşünüp , “acaba ben de mi” diye sormaktan da kendinizi alamayacaksınız ve gülüp geçemeseniz de küsmeyeceksiniz kendinize… Tam tersine: Kabare Dev Aynası’nı kutlayacaksınız, size sizi gösterdiği için! Keşke bir de, bu güzel topluluğun daha geniş olanakları (kendi sahnesi vb.) olsa…
TANSU BELE/ Nisan 2016