AVRUPA ÜNİVERSİTELERİ TİYATRO ŞENLİĞİ
Üniversiteler Arasında Buluşma
Hayati Asılyazıcı
İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti, birçok eksikliklerine karşın kendi yörüngesinde sürüyor. Kültür Başkenti olmanın, ‘vecibelerini’ yerine getirdiğimizi elbette ki söyleyemeyiz. Bunun birinci nedeni, Atatürk Kültür Merkezi’nin çeşitli nedenlerle, etkinliklere yetiştirilemeyişidir ve bu acı bir burukluk yaratmaktadır. Bilinebilseydi de, boşaltılmasaydı; İstanbul Kültür Başkenti olarak hizmetlerini sürdürecek, en azından görevini yerine getirecekti. Görüldüğü gibi, AKM çok önemli bir konumdadır. AKM boşaltıldığında, “hüzün yeri oldu Atatürk Kültür Merkezi” diye yazmıştım. Haklı olmak bir işe yarıyor mu? En azından AKM, şimdiki konumuyla yeni döneme yetiştirilsin. Doğru olan budur. Kolu kanadı kırık bir Kültür Başkenti olmanın anlamsızlığını yaşıyoruz.
2008’de İstanbul üniversiteleri, 2009 yılında Türkiye üniversiteleri arasında düzenlenen Tiyatro Şenliği, 02-16 Mayıs 2010 tarihlerinde, Avrupa Üniversiteleri Tiyatro Şenliği olarak, Türkiye’den ve Avrupa’dan üniversite tiyatro topluluklarının İstanbul’da buluştuğu bir şenliktir. Türkiye’den 36, Avrupa’dan 14 ve 2010 yılının Türkiye’de Japon yılı olması nedeniyle Japonya’dan da bir konuk topluluğun katılımıyla toplam 51 üniversite tiyatro topluluğu, İstanbul Devler Tiyatroları’nın çeşitli sahneleri, Nişantaşı Rüştü Uzel Lisesi Sahnesi ve Garaj İstanbul’da gösterilerini sundular.
Türkiye ve Avrupa’dan 1000’den fazla üniversiteli genç tiyatrocunun katıldığı şenlikte; pek çok atölye çalışması, seminer ve oyun sonrası tartışmalar yapılmıştır. Bu olay, yenilikçi ve özgün bir platform oluşturulması, oyunların gösterimlerinden ayırt edici düşünce ortamında fikir alışverişi, genç tiyatro ve genç sanatçı anlayışına yeni bir ivme katmıştır. Böylece, Mayıs 2010, ülkemiz açısından da bir festivaller ülkesine dönüştüğünü belirtmeliyiz. Üniversiteler ararsı tiyatro şenliği, bir uluslararası şenliktir. Ayrıca, bu yıl 11.si düzenlenen Uluslararası Karadeniz Tiyatro Festivali, 17. Uluslararası İstanbul Tiyatro Festivali (iki yılda bir yapılmaktadır ve giderek önemini yitirmektedir), 17 Mayıs’ta Antalya Devlet Tiyatrosu, 1. Uluslararası Tiyatro Festivali’ni başlattı. Mersin Müzik Festivali de uluslararası düzeyde bir festivaldir. Uluslararası Aspendos Opera ve Bale Festivali Haziran’ın ilk haftasında başlıyor. Ankara Uluslararası Müzik Festivali sona erdi. Yakında İstanbul Uluslararası Opera Festivali başlayacak. Bu saydıklarımızın hepsi uluslararası festivallerdir.
İzmir’den Yükselen Ses
9 Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sahne Sanatları Bölümü Deneme Topluluğu, Avrupa Üniversiteleri Tiyatro Şenliği’ne katıldı. 1. Avrupa Üniversiteleri Tiyatro Şenliği, ilgi çekici oyunlarla İstanbullularla buluştu. Bunlardan biri de özgün çalışmasıyla dikkati çeken, İzmir 9 Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sahne Sanatları Bölümü “Deneme Topluluğu”ydu. Peter Turrini’nin “Verimsizler” adlı yapıtını başarıyla sergiledi.
“Verimsizler”de yönetmen-oyuncu işbirliğinden doğan, ilgi çeken bir yorum vardı. Bu yorumda, Deneme Topluluğu’nu profesyonel düzeye çeken özenli bir oyunculuk anlayışı gördüm. Bilinçli yorumun getirdiği episodik çözümlemeyle de örtüşüyordu. Yönetmen Kerim Dündar, metin çözümlemesinin ‘reji’ anlayışıyla, oyuna derinlik kazandırmış, yorumsal açıdan bir estetiksel anlayışı kolektif oyunculukla buluşturmuştur. Genç oyuncuların plastik anlayışları çizip, çözümledikleri karakterlere de yansıyordu.
Peter Turrini, çelik fabrikasında çalışan işçilerin, kapitalist düzendeki çelişkilerini, 1988’de nitelikli oyunuyla ortaya koymuştur. Ancak, Batı için ilginç olan bu düzeyli anlatımın günümüzde ve özellikle ülkemizde artık aşılmış olduğunu görüyoruz. Özellikle Tekel İşçileri’nin grevinin ve direnişlerinin, çok daha etkili olduğunu söylemeliyim.
Prof. Dr. Özdemir Nutku ve arkadaşlarının kurduğu 9 Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Sahne Sanatları Bölümü, başarılı bir bölüm.
