Bülent Emin Yarar’ın ‘Hamlet’i
Hayati Asılyazıcı
Dünya tiyatrolarını ve repertuvar edebiyatını etkilemiş William Sheakspeare (1564-1616), gerçekten de çağdaş tiyatro yazarı gibi günümüzde de en çok sahnelenen bir tragedya ve komedya yazarıdır. Bir süre önce yaşamını yitiren ünlü Polonya asıllı Jan Kott, Sheakspeare uzmanıydı. Bizim de Sheakspeare uzmanlarımız var. Türk tiyatrosunun kurucusu Muhsin Ertuğrul bir Sheakspeare uzmanı olarak repertuvarında Sheakspeare oyunlarına geniş yer vermiştir. Paris dönüşünde (1912) Darülbedai’de kendi çevirisi olan Hamlet’i sahneye koyup, Hamlet rolünü oynayan ilk Türk sanatçısıdır. Talat Artemel, Şehir Tiyatrosu’nda Muhsin Ertuğrul’un yönettiği oyunun ikinci Hamlet oyuncusu olmuştu. Tiyatrodan ayrılıncaya kadar Muhsin Ertuğrul’un Sheakspeare oyunlarını sahnelemesi bir gelenek haline gelmişti. Bu geleneğin bir başka örneği, Cüneyt Gökçer yönetimindeki devlet tiyatroları (1964) yılında bir Sheakspeare haftası düzenlendi.
Ocak 2013’te Mustafa Kurt yönetimindeki devlet tiyatroları 8 ayrı oyunla Sheakspeare festivali düzenledi. İzlediğim Hamlet’te Cüneyt Gökçer, Müşfik Kenter, Kerim Afşar olağanüstü başarıyla Hamlet’i oynayan sanatçılardı. Muhsin Ertuğrul, Küçük Sahne Tiyatrosu’nda Hamlet’i sahneye koymuş, Nur Sabuncu ilk kadın Hamlet olarak bu rolü üstlenmiştir. Yine daha sonra Rumeli Hisarı’nda ikinci Kadın Hamlet olarak Ayla Algan oynadı.
Işıl Kasapoğlu’nun Kocaeli Belediye Tiyatrosu’nda sahneye koyduğu Hamlet oyununda Tardu Flordun oynadı. Kasapoğlu’nun sahneye koyduğu Hamlet, dört saat süren bir Hamlet tragedyasıydı. Bir Sheakspeare uzmanı olan Gürcü Tiyatro yönetmeni Robert Strua’nın, Ankara Devlet Tiyatrosu’nda 2002’de sahneye koyduğu Hamlet oyununda bu rolü Arda Kanpolat oynadı. Robert Strua 16 ayrı Hamlet oyununu sahneye koyarak bu konuda dünya rekorunu elinde bulundurmaktadır. Kanımca Özdemir Nutku 24 Sheakspeare oyununu Türkçe’ye çevirerek bir dünya rekorunu kırdığını düşünüyorum. Kemal Başar’ın geçen dönem sahnelediği Hamlet’te Arda Aydın oynadı. Bu dönem Moda Sahnesi’nde Kemal Aydoğan’ın sahneye koyduğu Hamlet’i Onur Ünsal oynuyor.
İzlediğim Yabancı Hamletler
Lawrence Olivier (1907-1989) ve Derek Jakobi (İngiltere), Innokenti Smocktunovsky (1925-1994 Rusya), Vladimir Vysstosky (1938-1980), Konstantin Raikin( Rusya), Zaza Paposhvili (Gürcistan).
Tek Kişilik Hamlet Hayati Asılyazıcı Işıl Kasapoğlu İstanbul Devlet Tiyatrosu’nda yeni bir Hamlet denemesini gerçekleştirdi. Sabahattin Eyüpoğlu’nun dilimize çevirdiği Hamlet oyunu üzerinde yönetmen Kasapoğlu ile dramaturg-yazar Zeynep Avcı çok başarılı bir çalışma yaparak Hamlet Tragedyasını 7 kişilik oyuna indirgemesiyle; Bülent Emin Yarar, Hamlet’in yedi değişik karakterini olağanüstü başarıyla canlandırıyor. Bu yorumuyla tek kişilik Hamlet oyunu tiyatro tarihimizde yeni bir sayfa açtı. Kompozisyonlar her karakterin çözümü Yarar’ın çok yönlü oyunculuğunun yeni bir göstergesiydi. Bir rastlantı değil Diyarbakır DT’de oynadığı “Macbeth” ile bugüne kadar İstanbul DT’de rol aldığı bütün oyunları gördüm. Ve oyunculuk açısından gerek Profesyonel’de gerekse Hamlet’te ulaştığı uluslararası oyunculuk düzeyi konservatuvarlarımızda ders olarak gösterilmesi gerekir diye düşünüyorum. Yukarıda saydığım ve gördüğüm tüm Hamletler arasında yeri olan bir Hamlet tragedyasını betimliyor. Çizdiği her karakterde, yorumladığı kompozisyonun kişiliğine bürünüyor. Bu bir oyunculuk yöntemidir. Stanislavsky yöntemi budur. Bu yöntem ile Çehov oyunlarında sanatçı Yarar’ın çok başarılı olacağını bilerek söylüyorum.
Işıl Kasapoğlu, Zeynep Avcı ve Bülent Emin Yarar üçlüsü ülkemizde Hamlet tragedyası ile bir ilki gerçekleştirdiler. Bu olağanüstü başarıya katkı sağlayan dekor- giysi tasarımını yapan Hakan Dündar’ın özel bir yer aldığını belirtmeliyim. Cem Yılmazer’in ışık uygulaması oyuncunun izleyici arasındaki görselliği sağladı.
Bülent Emin Yarar’ın tek kişilik Hamlet’inin tiyatroseverlerin görmesini öneriyorum. Yılın görülmesi gereken bir oyunu olduğunu belirtmeliyim.
Hayati Asılyazıcı
hayatiasilyazici@yahoo.com
Alıntı: Aydınlık Gazetesi
9 Şubat 2014 Yayın Tarihi
"Hamlet" İstanbul Devlet Tiyatrosu,Bülent Emin Yarar
