İKSEV: 35.Uluslararası İzmir Festivali (7 Haziran – 20 Temmuz 2022)

35.Uluslararası İzmir Festivali (7 Haziran – 20 Temmuz 2022)İZMİR DEVLET SENFONİ ORKESTRASI
PROGRAM
Hasan UÇARSU
İzmir, Güzel İzmir!
Wolfang Amadeus MOZART
Keman Konçertosu No.5 (KV219), La Majör (Türk)
Allegro aperto
Adagio
Rondeau: Tempo di Menuetto-Allegro-Tempo di Menuetto
ARA
Ahmed Adnan SAYGUN
Senfoni No.3, Op.39 (İzmir prömiyeri)
Lento-Allegro
Sostenuto-Lento-poca vivo
Scherzo (Vivo-meno mosso-vivo)
Commodo
HASAN UÇARSU
İzmir, Güzel İzmir!
Bu müzik, İzmir Kültür ve Sanat Vakfı’nın isteğiyle İzmir kenti ve İzmir’in güzel insanları için bestelendi. İlhamını İzmir’in doğal güzelliklerinden, ikliminden ve bu güzelliklerin insanda uyandırdığı hoş, asude duygulardan alan eser, İzmir Festivali’ne yıllardır ev sahipliği yapan bu güzel beldeye, onun sanatsever halkına ithaf edilmiştir… Hoş bir bahar günü tatlı, huzurlu bir meltem esintisinin etkisiyle kımıldayan yaprakların gölgeliğindeki bir ağacın altında, yapraklar arasından kısa sürelerle üstümüze gelip giden güneş ışıklarının parıltısıyla kendimizi sanki zaman durmuşçasına etrafımızla dingin bir bütünlükte hissederiz. Yine de bu sükûnet arada bir üstümüze çöken nedensiz hüzünlere kapılıp gitmemize engel olamaz. Bu durum müzikte ikircikli bir duyarlılığı ortaya çıkarır. Varlığımızı en huzurlu, en ferah hissettiğimiz anlarda bile alttan alta gizli bir tedirginlikle üstümüze çöken hüzün peşimizi bırakmaz… Müziğin en başında duyulan motif “İzmir, Güzel İzmir!” sözlerinin konuşma çizgisi ve ritm yapısının müziğe aktarılmasıyla oluşturulmuştur. Bu motto müzik süreçleri boyunca değişen farklı duyarlılıklar içinde karşımıza çıkarak, eseri yönlendirir ve bize sürekli İzmir’i, ‘Güzel İzmir’imizi hatırlatır. Eserin sonuna doğru tüm orkestranın seslendirdiği ‘’Şu İzmir’den Çekirdeksiz Nar Gelir’’ türküsünün coşkusu önceki havayı dağıtırken kendimizi yeniden yaşamın cümbüşü içinde, gündelik zamanın olağan akışında buluruz.
WOLFGANG AMADEUS MOZART
Keman Konçertosu No.5, La Majör (KV219-Türk)
Allegro aperto
Adagio
Rondeau: Tempo di Menuetto-Allegro-Tempo di Menuetto
Mozart’ın olağanüstü güzellikte ve çekicilikte yarattığı keman konçertolarının başında, 20 Aralık 1775’te tamamlanan “Türk” başlıklı “5.Keman Konçertosu” gelir. Mozart, 20. Yaş gününden beş hafta önce yazdığı bu yapıtta kullandığı “aperto” deyimiyle yeni bir müzik terimi de icat etmiştir. İtalyanca “açık, anlaşılır, geniş” anlamlarına gelen bu sözcüğü ilk bölümde kullanmıştır. La Majör tonda, geniş ve açık cümleli
Birinci Bölüm (Allegro aperto) tanımlamasıyla çabuk ve biçimsel bir orkestra tuttisiyle, aldatıcı olarak başlar. Kısa bir susuştan sonra ağırca (Andante) geçişte, keman giriş temasını bir arioso gibi duyurur. Tekrar hızlanan bölüm Allegro’ya dönerek kemana asıl birinci temayı sunma fırsatını verir. Üç notalı motifle gerçekleşen bütün bu cesur ve özgün yapı, müzik tarihinde ilk olarak yaratılmıştır. Ana tema, birdenbire, asıl temanın sunuluşuna eşlik eder duruma gelir. Burada dengeli, zarif, aynı zamanda lirik bir yapıya sahip olan bölüm, bir final havasında son bulur…
Mi Majör tonda ağır (Adagio) tempodaki duygulu ve hüzünlü ikinci bölüm güzelliği, temizliği ve dengesini ispat olanağı sağlayan, keman için yazılmış en saf ve güzel melodileri içeren serenad havası gibidir. Adagio, orkestranın belirlediği temayla başlar, keman, akıcı bir anlatım ve zengin armonilerle bu temayı geliştirir…
Yapıtın üçüncü bölümünde Rondo ile La Majöre dönülür. Bu bölüm “Rondeau.Tempo di Menuetto” başlığıyla her iki dansın kaynaştırılmasından oluşur. Bölüm, menuet havasında zarif bir biçimde başlar. Giden bölmede karşıtlık belirir. Kemanın sunduğu tema üç kez yinelenir. Ancak sürpriz olarak La minör tonda güçlü aksanlı bir Allegro bölmesi gelir: Alla Turca (Türk stilinde) trio bölmesi, belki de Macaristan’dan Salzburg’a uzanan Türk-Macar ezgileri biçiminde yeniçeri müziği etkisinde yazılmıştır. Baslar, mehter köslerini anımsatır, Konçertoya bu nedenle “Türk” başlığı verilmiştir. Yapıt, rondo temasının yinelenmesiyle hafifçe, kemanın son sözü söylemesiyle sona erer.
AHMED ADNAN SAYGUN
Senfoni No.3, Op.39
Lento-Allegro
Sostenuto-Lento-poca vivo
Scherzo (Vivo-meno mosso-vivo)
Commodo
Saygun’un 1960’ta tamamladığı Üçüncü Senfoni, Amerika’daki Koussevitzky Vakfı tarafından ısmarlanmış ve ilk kez Bakü’de 1963 başında besteci yönetiminde seslendirilmiş, birkaç gün sonra da 27 Şubat 1963’te Niyazi Tagizade yönetiminde Moskova Konservatuvarı Büyük Salonu’nda Sovyet Devlet Sinema Senfoni Orkestrası tarafından seslendirilmiş ve ilk bölüm Lento plağa alınarak yayınlanmıştır. Dört bölümlü bu senfonide felsefi düşünceler, yaşamın olayları dramatik olarak anlatılırken tüm bölümler, birbirleriyle ilişkilidir. Bunlar usta bir orkestrasyon ile zengin anlatımla vurgulanır…
Modal tarzda yazılan yapıtın en uzun ilk bölümü ağır ve geniş (Lento) tempoda yaylı çalgılarda duyurulan hüzünlü tema ile başlar ve burada yapıtın tüm motifleri sunulur. Bu ağır giriş gelişerek çabuk (Allegro) bölmeye bağlanır. İki ana temadan kaynaklanan Allegro bölmesi gelişirken kısa bir ritmik unsurla güçlenir. Bu zirvede kanon biçimindeki ikinci tema ile sakinleşir, yine birinci tempoya ulaşır, çok hafif sona erer…
İkinci bölüm tutumlu, ağı ve temkinli (Sostenuto) tempoda kısa bir girişle lirik havada lied tarzında başlar. Bas seslerde duyulan yükselişle, tekrarla sürer, baştaki kısa girişin yinelenmesinden sonra bir coda ile sona erer…
Üçüncü bölüm canlı (Vivo) tempoda bir Scherzo’dur. Fazla canlı olmayan belli bir ritimde gelişen Vivo, bir coda ile sona ulaşır… Dördüncü bölümde ise rahat ve sakin (Commodo) tempoda, kısa bir ezgi üzerine çeşitlemelerle gelişir ve törensel bir biçimde yapıtı sona ulaştırır… İzmir Kültür Sanat ve Eğitim Vakfı, İzmirli besteci Saygun’un ölümünün 30. Yılında, değerli bestecimizin İzmir’de ilk kez seslendirilecek olan “3.Senfoni”yi, “35. Uluslararası İzmir Festivali’nde sanatseverlere sunmaktan onur duymaktadır.Aziz Shokhakimov, şef
Can Çakmur, piyano
Program
Ferit Tüzün
Nasreddin Hoca “Humoresque”
Süre: 8 dk.
İlyiç Piotr Çaykovski
Piyano Konçertosu No.1, Si bemol minör, op.23
Allegro non troppo e molto maestoso
Andantino semplice
Allegro con fuoco
Süre: 36 dk.
Leonard Bernstein
Batı Yakası Hikayesi’nden Senfonik Danslar
Süre: 24dk.
Ferit Tüzün
Nasreddin Hoca “Humoresque”
1929 yılında İstanbul’da doğdu. 1941 yılında Ankara Devlet Konservatuvarı’nın yüksek piyano bölümüne girdi. 1950 yılında piyano bölümünü 1952 yılında ise ileri kompozisyon bölümünü birincilikle bitirdi. Devlet bursuyla 1954’de gittiği Almanya’da Münih Devlet Müzik Akademisi’nde Fritz Helmann, Kurt Eichhorn, Adolf Mennerich ve G. E. Lessing’in yanında öğrenim gördü. Bu arada yaptığı beste çalışmaları, Carl Orff ve Amadeus Hartmann tarafından desteklendi. Almanya’da kaldığı süre içinde bestelediği Anadolu Süiti ve Türk Kapriçyosu dünya prömiyerleri Münih Filarmoni tarafından yapıldı. Bu orkestradan aldığı sipariş üzerine bestelediği “Humoresque” (1957) adlı eseri de büyük başarı kazandı. Eserin adı daha sonra “Nasreddin Hoca” olarak değiştirildi.
Piotr İlyiç Çaykovski
Piyano Konçertosu no.1, Si bemol minör, op.23
Piano concerto no.1 in E flat minor, op.23
I. Allegro non troppo e molto maestoso – Allegro con spirito
II. Andantino semplice – Prestissimo
III. Allegro con fuoco
Çaykovski’nin üç piyano konçertosu arasında en sevileni, 1874 Kasım’ında başlanan ve 21 Şubat 1875’te tamamlanan ilkidir. Ancak konçertonun ünlü piyano öğretmeni Rubinstein tarafından alayla karşılanması üzerine, Çaykovski eserini çağın ünlü piyanisti ve şefi Hans von Bülow’a ithaf etmiştir. Konçerto ilk kez Amerika’da 25 Ekim 1875’te Benjamin J. Lang yönetimindeki Boston Senfoni Orkestrası eşliğinde Hans von Bülow tarafından seslendirilmiştir. 15 yıl sonra, bazı yerleri düzeltilen konçertonun en iyi yorumcularından biri de Nikolay Rubinstein olmuştur.
Diğer iki bölümünün toplamından daha uzun olan 1. Bölüm 3/4’lük ölçüde, önce pek çabuk olmayan, ama çok görkemli (Allegro non troppo e molto maestoso) tempoda üç kez yinelenen korno sinyali ve orkestranın gösterişli akorlarıyla başlar. Dramatik ana temayı piyano eşliğinde keman ve viyolonseller duyurur, sonra da piyanonun tekrarladığı temayı orkestra işler. Daha canlı olan bölmede, 4/4’lük ölçüde, şen ve nükteli (Allegro spirito) tempoda, Çaykovski’nin Ukrayna’da panayırda kör bir dilenciden duyduğu ezgiyi piyano sergiler. Bunu izleyen iki temadan ilkini, korno ve tahta üfleme çalgıların sunduğu temayı piyano geliştirir; ikinci temayı ise sürdinli yaylı çalgılar yansıtır. Orkestrayla piyano arasındaki parlak diyalog üç solo kadansla sonuçlanır.
2. Bölüm 6/8’lik ölçüde, önce sakin ve sade (Andantino semplice) tempoda başlar. Flüt, sürdinli yaylılar eşliğinde tatlı ezgiyi duyurur, bunu piyano süsleyerek çalar. Viyolonsel ve obua da ezgiyi tekrarlar. Çok canlı (prestissimo) bölmede ise, hızlı bir vals scherzo biçiminde sergilenir. Çaykovski ile kardeşinin çocukluk anıları olan “İnsan eğlenmeli, gülmeli, dans etmeli” sözlerini içeren bu Fransız valsini kısa bir kadans izler; sonra yine sakin bölmeye (Tempo I) dönülür.
3. Bölüm 3/4’lük ölçüde, neşeli ve ateşli (Allegro con fuoco) tempoda, Rus folklorundan kaynaklanan mazurka benzeri bir Kazak dansı ile açılır. Rondo biçiminde işlenen bu temayı izleyen ikinci tema da ateşli (con fuoco) bir halk dansıdır. Piyanonun etkili yorumuyla virtüozca gelişen bölüm, parlak bir finalle son bulur. Kaynakça – İrkin Aktüze
Leonard Bernstein
Batı Yakasının Hikâyesi’nden Senfonik Danslar
I. Prologue
II. Somewhere
III. Scherzo
IV. Mambo
V. Cha-Cha (Maria)
VI. Meeting Scene
VII. Fugue (Cool)
VIII. Rumble
IX. Finale
Çağımızın çok yönlü müzikçilerinden olan Amerikalı Leonard Bernstein öğrenim gördüğü bestecilik, piyano, orkestrasyon ve şeflik dallarının tümünde de başarı kazanmış; ciddi eserler yanı sıra, yazdığı On the Town, Candide ve West Side Story gibi müzikallerle de geniş bir dinleyici kitlesine ulaşmıştır.
İlk kez 26 Eylül 1957’de Broadway’in Winter Garden Tiyatrosu’nda Jerome Robbins’in rejisiyle sahnelenen West Side Story (Batı Yakasının Hikâyesi) Amerikan tiyatro yaşamında önemli bir aşama olmuş, eski dünyanın opera sahnesi geleneğiyle yeni dünyanın müzik unsurlarını kaynaştırmıştır. Ayrıca dramatik yapıyı Wagner stilinde bir leitmotif (kılavuz tema) ile belirgin şekilde basitleştirerek güçlendiren Bernstein; caz ve Latin Amerika müziklerinin özelliklerini en iyi biçimde kullanmış, söz ve müzik arasındaki geçişleri de –sahneden sahneye geçişlerde yaptığı gibi– ustaca değerlendirmiştir.
Bir bakıma Shakespeare trajedisi Romeo ve Juliet’in çağdaş bir uyarlaması olan eserde, New York’un yoksul batı yakasında yaşayan gençlerin kurdukları iki düşman çete, Jets (Jetler) ve Sharks (Köpekbalıkları) arasındaki savaşım ve karşıt taraftaki iki gencin aşkı canlandırılır. Adaptasyonunu Arthur Laurentis’in gerçekleştirdiği, şarkı sözlerini Stephen Sondheim’ın yazdığı müzikal daha sonra Jerome Robbins ve Robert Wise yönetiminde filme alınmış, 1961 Oscar ödülünü kazanmıştır. Bu arada, eserin orkestra için senfonik uygulamasını planlayan Bernstein, müzik açısından daha etkili olabilmek için özgün sıralamayı değiştirmiş, ayrıca Tonight, America ve Maria gibi çok tanınan şarkıları da bu yeni düzenlemeye almamıştır. Böylece bazı müzikal zirvelerin (highlights) potpuri halinde sıralanması yerine daha uyumlu bir karakter kazanan eserden alınan önemli bölümlerin senfonik orkestrasyonunu da Sid Ramin ve Irwin Kostal, bestecinin denetiminde gerçekleştirmişler ve eser, bu kez Senfonik Danslar adı altında 13 Şubat 1961’de Lukas Foss yönetimindeki New York Filarmoni Orkestrası tarafından ilk kez seslendirilmiştir.
Yıllar sonra Güher ve Süher Pekinel’in isteği üzerine Bernstein, bu dansların iki piyano ve vurma çalgılar için tekrar düzenlemesini planlamış ve eserinin orkestrasyonunu yapan Paul Mc Kibbinz ile, iki piyano için besteleriyle tanınan piyanist Robert Philipps’i bu işle görevlendirmiş; vurma çalgılar için düzenlemeyi yapan Peter Sadlo’nun yardımıyla da eser yeniden, çok ilginç biçimde müzikseverlere sunulmuştur. Pekineller’in arzuladığı yapısal değişikliklere, –orkestranın taklidi olmadan– piyanonun senfonik anlatımına önem veren Bernstein, yine onların isteğine uyarak virtüöz unsurlar yerine ritmik yönü vurgulamış; cazdan Güney Amerika’ya kadar ritimlerin kullanıldığı senfonik bir yelpazeyle, klasik öğrenim görmüş, ciddi müzikçileri de heyecanlandıran başarılı yeni bir eser yaratmıştır. Eser Avrupa’da ilk kez 9 Şubat 1987’de Münih’te seslendirilmiştir. Yorumlama hakkı iki yıl için yalnızca Güher ve Süher Pekinel’e verilen eser, birbirine bağlı olarak çalınan şu bölümlerden oluşmaktadır:
Prologue (Allegro moderato): Bu giriş bölümünde Riff’in önderliğindeki Jets ve Bernardo’nun yönettiği, Porto Rikolulardan oluşan Sharks arasında, gittikçe artan gerginlik ve kapışma canlandırılır. Polisin gelmesi üzerine iki çete uzaklaşır. Bernstein burada özgün biçimde olduğu gibi, polis düdüklerini de kullanmıştır… Somewhere (Adagio): Müzikalin ikinci perdesinde yer alan “Herhangi bir yerde” adlı bu ağır ve lirik bölümdeki hayali görüntüde, iki çete dost olmuş gibi yansıtılır: İki gencin aşk şarkısı duyulur… Scherzo (Vivace leggiero): Gençlerin kentin sıkıcı duvarlarından kurtulmalarını, güneşli ve açık havada, geniş bir alanda canlı hareketlerini simgeleyen bölüm, müzikalin ilk perdesinden alınmıştır… Mambo(Presto): Tekrar gerçeğe dönülür: İki çete güçlü (forte) şekilde yansıyan bir dans yarışmasına girişir. Çok hızlı tempoda bir Güney Amerika dansı, Mambo sergilenir… Cha-Cha (Andantino con grazia): Bu, bir dakika bile sürmeyen, orta hızdaki zarif bölümde çağdaş Romeo ve Juliet –Tony ve Maria– yine Güney Amerika ritmi Cha-Cha ile ayrı ayrı dans eder… Meeting Scene (Meno mosso):Yine çok kısa süren Buluşma Sahnesi’nde iki genç birbirlerine hafif ve zarif şekilde hitap eder… Cool-Fugue (Allegro): Jets çetesinin düşmanlığını açıkça gösterdiği –parmak şaklatmalarıyla tanınan– bu sahne, canlı ve hafif başlar; sonra giderek güçlenerek, füg biçiminde işlenen caz unsurlarıyla gelişir. Yine müzikalde sergilendiği gibi, yorumcular parmak şaklatmalarıyla müziği destekler… Rumble (Molto Allegro): Gittikçe hızlanan tempoda, iki çetenin savaşı vurgulanır. Önderlerin öldürülmesi, kesin darbelerle canlandırılır… Finale (Adagio): Kesin bir sessizlikten sonra çok hafif (pianissimo) şekilde başlayan son bölümde eski aşk müziği dualarla ve iniltilerle desteklenen bir cenaze müziğine dönüşmüş gibidir. Ancak uzaktan Somewhere’deki duygulu hava trajik biçimde anımsatılır. Eser yine başladığı gibi, çok hafif ve hüzünlü sona erer. Kaynakça İrkin AktüzeMARTHA GRAHAM WORKSHOPKAMELYALI KADIN
Ovidiu Dragoman, direktör
Mehmet Balkan, koreografi
Lale Balkan, Aleisha Gardner, koreografi asistanları
Giuseppe Verdi, Pietro Mascagni, Aram Khachaturian, müzik
Tayfun Çebi, dekor
Gülay Korkut Dinç, kostüm
Ahmet Şeren, video yapım
Radu Drusan, ışık tasarımı
Yaklaşık süre: 1 saat 35 dk
CAST
Violette
Gabriella Delgado
Alfredo
Maynard Fernandez
Baron
Antonin Faraut
Ölüm
Victor Tomashek
Annina
Alba Fernandez
Flora
Jessica Arechavaleta
Çingene
Manuel Sanchez
Çingene Kızlar
Chihiro Tamai, Michaela Gobas
Garson
Kenichi Murata
Hizmetçiler
Remi Nakano, Victor Kaden
Doktor
Razvan Iacob
Baba
Marco Palamone
Violette’in dublörü
Ayaka Nagai
Violette’in arkadaşları
Maria Trabalon, Remi Nakano, Michaela Gobas, Camille Texier, Natalie Barbis, Tereza Dragomir
Perde Kordo Bale
Flora, Camille Texier, Ellie Hennequin, Gabriela Checo, Ginevra D’Aquino, Natalie Barbis
Franco Cubero, Marco Palamone, Gavin Nicholson, Henrique Ferreira, Mattia Longhitano, Miguel Teixeira, Johan Mancebo, Guido Sarnataro
Perde Kordo Bale
Flora, Camille Texier, Ellie Hennequin, Gabriela Checo, Michaela Gobas, Natalie Barbis, Remi Nakano, Sara Zanzon, Tereza Dragomir, Waitear, Franco Cubero, Gavin Nicholson, Henrique Ferreira, Manuel Sanchez, Mattia Longhitano, Miguel Teixeira, Johan Mancebo, Giuido Sarnataro
SİBİU BALE TİYATROSU
Sibiu Bale Tiyatrosu, Sibiu Yerel Konseyine ve Sibiu Belediye Binası’na bağlı bir kurum olan Sibiu Kültür Evi’yle birlikte 2008 yılında kuruldu. Kurulduğu yıl, SBT sadece on dansçı ile çalışıyordu. SBT bugün Romanya’nın yanı sıra Yeni Zelanda, Avustralya, Kanada, İspanya, İtalya, Büyük Britanya ve İrlanda, Fransa, Japonya, Rusya, Dominik Cumhuriyeti ve Küba’dan gelen en az 40 üyeye sahiptir. Sibiu Bale Tiyatrosu, Romanya’da daha sonra diğer Romen bale toplulukları tarafından da benimsenen bir model olan uluslararası bir bale anlayışına sahip ilk bale topluluğudur.
Sibiu Bale Tiyatrosu’nu Romanya dans sahnesindeki topluluklardan ayıran şey, yalnızca klasik bale odaklı uluslararası bir bale topluluğu olması değil, aynı zamanda çağdaş dans ve neoklasik bale yapımlarını da içeren repertuarıdır. Sibiu Bale Tiyatrosu, Romanya’da gösteri repertuarını her yıl beş yeni prömiyerle artıran tek dans topluluğudur. Şu anda SBT repertuarı klasik koreografik repertuarın en önemli başlıklarını içermektedir. “Kuğu Gölü”, “La fille mal gardée”, “Le Corsaire”, “Don Kişot”, “Coppelia”, “Uyuyan Güzel”, “Romeo”. ve Juliet”, “Giselle”, “Fındıkkıran”, “Raimonda”, “Scheherazade”, “Paquita”, “Chopiniana”, “Bayadere”, “Harlequinade”.
SBT’nin repertuarında bahsettiği tüm neoklasik koreografi ve çağdaş koreografiler arasında şunlardan bahsetmek gerekir: “Ben Komünist Biddy’yim!” – Dan Lungu (en az on dile çevrilmiş bir roman), “Kontrol edin, lütfen!”, “Impetus”, “Missa Prophana”, “Mevsimler”, “The Miraculous Mandarin”, “City Beat”, “The Ionesco Trilogy” (SBT, repertuarında Eugen Ionesco’nun eserlerinden ilham alan bir gösteri içeren Romanya’daki tek dans topluluğudur), “Nikita” (Nichita Stănescu’nun şiirinden esinlenilmiştir), “Peer Gynt”, “Sınıf Konseri”, “Senses”, “Einstein”, “Tristan ve Isolda.Freedom.Straussiana”, “When in Darkness”, “Bolero”, “Soft Power”(Uluslararası üst düzey performans sergilemiştir. İstanbul Sözleşmesi Avrupa Konferansı)
SBT’nin sekiz yıldır uğraştığı bir diğer gelişme de yeni nesil dansçıları teşvik etmektir. SBT, 2008 yılından itibaren her yıl dünyanın dört bir yanından gelen 200’ün üzerinde yarışmacının yanı sıra uluslararası dansın önemli ve prestijli isimlerini ağırlayan Sibiu “Uluslararası Klasik ve Çağdaş Dans Yarışması”nı da düzenlemektedir.Jarosław Nadrzycki, keman
Joanna Zathey, piyano
Program
Johannes Brahms
Do minör Scherzo WoO 2
Henryk Wieniawski
Polonaise Re majör Op. 4
Wals – Caprice Op. 7
Giuseppe Tartini
Keman ve piyano için sol minör Sonat “The Devil’s Trill”
Karol Szymanowski
Kral Roger Operasından Roxana’nın Şarkısı Op. 46
Claude Debussy
Keman ve piyano için sol minör Sonat
Fritz Kreisler
Caprice Venedik Op. 2
Maurice Ravel
Tzigane
ZATHEY & NADRZYCKI DUO
Zathey & Nadrzycki Duo 2011 yılında kuruldu. Sanatçıların arasındaki uzun süreli arkadaşlık müzikal işbirliğinin ve ilham verici sanatsal etkinliklerin yolunu açtı. Müziğin güzelliğini ortaya çıkarmak için mükemmel bir anlayışın ve ortak bir tutkunun sonucu, ikilinin Johannes Brahms’ın piyano ve keman eserlerinden oluşan ilk albümü ile karşımıza çıkıyor. Çeşitli romantik bestecilerin eserlerinin yer aldığı son albüm 2022’de çıkacak.
JOHANNES BRAHMS
Do minör keman ve piyano için Scherzo (“FAE Sonata”nın üçüncü bölümü), WoO posth. 2
Bu Scherzo, Brahms, Robert Schumann ve Albert Dietrich arasındaki ortak bir çalışma olan FAE Sonata’nın bir parçası olarak yazılmıştır ve Brahms’ın Robert Schumann’ın müzik çevresiyle olan ilişkisinin zirvesine işaret etmektedir. FAE, tesadüfen, grubun sloganı olan frei aber einsam (özgür ama tek başına) anlamına gelir. Sonat’ın açık ara en iyi bölümü. (Schumann ikinci ve dördüncü bölümleri yazdı ve Dietrich birinci bölümü yazdı) Brahms’ın katkısı ritmik olarak heyecan verici ve konsept olarak orijinal ve hala keman repertuarının bir parçası. Steven Coburn
KAROL SZYMANOWSKI
Król Roger (King Roger), 3 perdelik opera, Op. 46, M55
Nietzsche 25 Ağustos 1900 tarihinde vefat ederken, aralarında Delius (Eine Messe des Lebens), Mahler (Senfoni No. 1, “Titan”), Busoni (Doktor Faust), Richard Strauss (Also sprach Zarathustra, Ein Heldenleben), ve Scriabin (Senfoni No. 3, “Divine Poem,” Prometheus — Poem of Fire) gibi bestecilerin olduğu bir nesil kendisinde Nietzsche’nin Übermensch (“üstinsan”) vizyonunu keşfediyordu. Her ne kadar Szymanowski’nin ilk dönem besteleri için Strauss ve Scriabin’in eserleri benzer birer model olsa da, Szymanowski Nietzsche’yi bu iki besteciden de daha fazla özümsedi. Szymanowski, savaş yılları boyunca, piyano için bestelenen Masques, Senfoni No. 3 “Gecenin Şarkısı” ve Keman Konçertosu No. 1 gibi eserlerinde, Nietzsche tarafından insani deneyimin Dionysosçu kutbu olarak tanımlanan şeyi, yani cinsel dürtüyü, esrikliği, sarhoşluğu ve kitonik olanı keşfetti. Szymanowski, şair olan kuzeni Jaroslaw Iwaszkiewicz’in Haziran 1918’de kendisine “kahramanın… Syracuse veya Segesta’daki tiyatro kalıntılarının arka planına karşı… Diyonizyak gizemlere yönelmesini” konu alan bir libretto yazmayı teklif ettiğinde büyük bir coşkuya kapıldı ve bu fikri, zihnini meşgul eden düşüncelerin açık ve net bir dışavurumu ve başyapıtı olarak ortaya koyma fikrini benimsedi. Yazılan libretto için Euripides’in Bakkhalar adlı eseri bir referans noktası sağlasa da eser, gerek Bizans, Arap, Yunan ve Avrupa kültürü için kesişim noktası olması sebebiyle gerekse sahne efekti için on ikinci yüzyılda yaşamış Sicilya Kralı II. Roger’i (1095-1154) konu aldı. Iwaszkiewicz’in konuya olan ilgisini hızla kaybetmesi ve librettoyu parça parça teslim etmesine rağmen, Szymanowski, 1918 ve 1923 yılları arasında Kral Roger’ın ilk iki perdesini besteledi. Eseri bestelediği dönemde, Polonya’nın bağımsızlığına kavuşmasını memnuniyetle karşılayan ve 1919 yılının sonunda Varşova’ya yerleşen Szymanowski, Tatra dağlarının gösterişli ve dışa vurumcu halk müziğinden ilham alarak atalarından izler taşıyan, modern bir Leh müziğinin yaratılmasıyla kendi kimliği buldu. Szymanowski, 1921 yılında Üçüncü Perdenin librettosunu yazarak Kral Roger eserine dâhil etmeye çalıştı ve bunu yaparken Nietzsche’nin felsefesindeki Apollonik kutba önem vermesiyle eserde öznel kaygıların yerini sorumluluk aldı. Szymanowski, -T.S. Eliot’un ifadesiyle- yeni bakış açısı için “nesnel bağlılaşım” bulmayı başaramadı, öyle ki bu sebeple Roger’in finaldeki monoloğu dramatik bir şekilde ve müzikal açıdan zayıf kaldı. Buna karşın Szymanowski, o güne dek yaptığı en güçlü müziğin büyük ölçüde King Roger’de bulunduğunu fark ederek eseri daha çarpıcı bir şekilde sonlandırmak için kendini zorladı. Sanatçı bu durumu 12 Ağustos 1924 tarihinde Zofia Kochanska’ya yazdığı mektupta “İnanılmaz yorgunum. Çünkü tamamlanması gereken üçüncü perdenin bir kısmı tam anlamıyla enstrümantal-kontrapuntal bir kolaycılıktan ibaret, bu yüzden ne yazık ki yeterince saygıdeğer bir iş çıkardığımdan emin değilim!” sözleriyle ifade ediyordu. Bestecinin kendi parodisini yaptığı üçüncü perdeyi bir kenara bırakırsak, King Roger incelikli, görkemli, ışıltılı ve arketipsel bir boyutu çağrıştıran müziğiyle hiç şüphesiz Szymanowski’nin en büyük ve en zengin bestesi olup Schoenberg’in Moses und Aron’u, Berg’in Lulu’su, Pfitzner’in Palestrina’sı, Hindemith’in Mathis der Maler’i ve Busoni’nin Doktor Faust’u gibi müziğin diğer başyapıtların arasına adını yazdırmıştır. Eserin ilk gösterimi 19 Haziran 1926 tarihinde Varşova’daki Wielki Tiyatrosu’nda yapılmış, eserde Szymanowski’nin kız kardeşi Stanislawa Szymanowska Roxana rolünü üstlenirken orkestra şefliğini Emil Mlynarski yapmıştır. Adrian Corleonis
FRITZ KREISLER
Caprice Viennois, keman & piyano (veya orkestra) için, Op. 2
Fritz Kreisler’in keman ve piyano için (veya dönüşümlü olarak ve daha sonra yapılan düzenlemeyle keman ve orkestra için) bestelediği Caprice Viennois adlı eser, sanatçının diğer bestelerinin hemen hemen her birinin ruhen amaçladığı şeyi ismen somutlaştırır: Kreisler’in iyi huylu, ancak bir o kadar da karmaşık karakterinin prizmasından geçen, yüzyıl dönümüne ait mutlak bir Viyana neşesi ve zarafeti. Eser, yazarlık açısından herhangi bir sıra dışılık ortaya koymadığı gibi (eser, aslında, Kreisler’in bir opus numarası uyguladığı ve daha önce yazdığını kabul ettiği bir dizi eserden sadece biridir), eserde müzikal birçok yönlülük sağlamak için yoğun gayret sarf edildiği de söylenemez. Bilakis Caprice Viennois, Kreisler’in dinleyicisinin neşelenmesini sağladığı, sadece üç buçuk dakika süren ustalıkla oluşturulmuş bir rahatlıktan başka bir şey değildir.
Eser, kelimenin gerçek anlamında olduğu gibi adeta bir kapristir. Öyle ki, açılıştaki kadans (cadenza) benzeri pasajda yer alan sahte armonik efektler ve tuhaf bir şekilde aristokratik, aşağı yönlü nota kaymaları gibi yeni birtakım numaralar yapma konusunda kemancılara keyfi davranma ve dinleyiciyi sıcak bir melodinin (paralel üçlüdeki Si Majör andante con moto melodisi kendi başına bir sıcaklık vadeder) keyfini çıkarmaya davet etme fırsatı tanımak için müzikal perspektifi aniden değiştirir. Tüm bu süre boyunca rapsodik bir o kadar da alaycı bir doğaçlama (veya Kreisler’in daima kendi müziğinin bir parçası olarak kıldığı özgürlüklerle mutlak bir doğaçlama) barındıran ileri-geri hareketler yapar. Bu da, yalnızca Kreisler’in müziğine katabileceği şaşırtıcı bir ritmik esneklik olarak karşımıza çıkar. Gösterişli bir bölüm olan ve sektirmeler ve hızla tekrarlayan notalarla tamamlanan orta bölüm, her ne kadar gidişatı daha da alevlendirse de bu durum sadece andante con moto’ya geri dönüş yolunu açacak kadar kullanılıyor. İki neşeli pizzicato akoru, olayı başlatan Si Minör ile aynı ölçüyü kullanarak keyif veren bir duygusuzluğa ulaşmak için, açılışın oldukça kısaltılmış bir nakarat bölümüne eklenir. Blair Johnston
MAURICE RAVEL
Tzigane, rhapsodie de concert, keman & piyano (veya orkestra) için, M. 76
1920-1925 döneminde enerjisinin büyük bir kısmını L’Enfant et les sortilèges operasına harcayan Ravel, bu süre zarfında bir dizi küçük ölçekli eser üretmek için zaman buldu. Bunların arasında en kayda değer olanlar, keman ve çello için bestelediği sonat (1920-1922) ve solo keman ve piyano için bestelediği, büyük bir müzikal ustalık ve çingene temaları barındıran Tzigane adlı eserdir. Ravel, Tzigane’yi 1924 baharına kadar tamamlayamamış olsa da, böyle bir eser besteleme fikri kendisine yıllar önce, muazzam yetenekli Macar keman sanatçısı Jelly d’Aranyi ile tanışması üzerine geldi. D’Aranyi 1920’lerin başında keman ve çello Sonatı için Londra’da özel bir performans sergilemiş ve o konserin ardından, çingene ezgileri ve bravura tekniğiyle büyülenen Ravel, ertesi gün güneş doğana kadar bu sonatı çalmaya devam etti. 22 Nisan 1924’e gelindiğinde Tzigane artık hazırdı ve birkaç gün sonra Londra’da d’Aranyi ve piyanist Henri Gil-Marchex tarafından ilk gösterimi yapıldı. (Tam da kendisinden beklenildiği gibi, Ravel ilk performansın ardından birkaç hafta boyunca eser üzerinde çeşitli oynamalar yapmaya devam etti). Aynı yılın yaz aylarında eserin piyano bölümünün orkestral bir versiyonunu oluşturan Ravel, piyanonun yerine luthéal (ses tablasına yerleştirilmiş ses değiştirici mekanizmaya sahip bir piyano) kullanılmasına imkân sağladı. Buna karşın, bu enkarnasyonların hiçbiri orijinaldeki nüansları tam olarak yakalayamadı.
Tzigane, açılışta geniş bir keman solosu (kadans benzeri Lento) ile başlar ve bu solonun tam da ortasında, noktalı ritimler ve eserin büyük bölümünde var olan melodinin özü niteliğindeki düşen beşli melodik birim ile karakterize edilmiş bir tema karşımıza çıkar. Piyano (veya orkestra versiyonu için arp) kendi kromatik mini kadansına girer ve bu sırada solistin coşkulu teknik jestleri ve belirgin çift stoplar titreşen çift tremololara ve parçanın ana gövdesini başlatan bir çift eşliksiz trillere dönüşür. Tzigane’nin geri kalanı belirgin biçimde ayrılmış bölümler halinde ilerleme gösterir. Düşen beşli fikrinin kemanla yeniden ifade bulmasının ardından piyano kendi küçük temasını, yani ikinci kısımda ton artışının olduğu tipik olarak “çingenemsi” intervalden istifade eden bir staccato melodi üretir. Belli bir süre sonra gösterişli bir Grandioso araya girer. Kısa bir molanın ardından kemanla devam on altılık ritim Paganini’ye benzer sol el pizzicato gibi özelliklerle renklendirilir. Müzikal ölçü, en sonunda durdurulamaz bir ivmeye ulaşana kadar tekrar tekrar hızlanır ve yavaşlar. Eser, (pizzicato izleri taşıyan, ancak genellikle arşe ile çalınan) üç vurucu akorla sona erer. Blair JohnstonRenaud Garcıa-Fons, 5 telli kontrbas
Derya Türkan, kemençe
Serkan Halili, kanun
Kiko Ruiz, Flamenko gitar
“LA LUNA DE SEDA” (İpek Ay)
Renaud Garcia-Fons’un yaylı çalgılara olan tutkusunun farklı bir örneği olan bu yeni dörtlü, Osmanlı müziği ile modern Flamenko arasındaki karşılaşmaya adanmış özgün bir repertuar geliştiriyor.
Daha önce farklı projelerde bir araya gelen virtüözler Derya Türkan, Kiko Ruiz ve Serkan Halili, «La Luna de Seda – İpek Ay» ile bir kez daha suç ortaklığına girişiyorlar.
Bunca yıllık çok farklı müzik deneyimlerinin ardından, La Luna de Seda ile bir dörtlü oluşturma fikri, neredeyse kaçınılmazdı. En küçüğünden en büyüğüne kadar bu dört yaylı çalgı, tınıların ve çalma modlarıyla doğal bir tamamlayıcılığa eriyor ve gerçek bir orkestra etkisine ulaşıyor.
Bu dört tanınmış solisti birleştiren şey, doğu makamı ve Endülüs cante jondo (Derin şarkı) geleneğinden gelen lirik ifade ve derin şarkı söyleme zevklerinin yanı sıra geleneksel müziklerden gelen akıştır. Buna ek olarak bu dörtlü, enstrümanlarının geleneksel ifadesinin ötesine geçerek yepyeni müzikal, ritmik, rafine ve şiirsel alanları birlikte keşfetmeye yönelik derin arzudan doğmuştur. Görünen o ki bu grup bizleri tamamen yeni bir enstrümantasyon aracılığıyla harika bir duygu ve müzikal şevk anına davet ediyor.Anne Souder in Martha Graham’s Ekstasis; photo (c) Hibbard Nash Photography.
Sanat Yönetmeni Janet Eilber
İdari Yönetmen LaRue Allen
Dans Topluluğu
Lloyd Knight, Xin Ying
Natasha M. Diamond-Walker, Lloyd Mayor
Anne O’Donnell, Lorenzo Pagano, Anne Souder
So Young An, Alessio Crognale, Laurel Dalley Smith, Jacob Larsen
Marzia Memoli, Richard Villaverde, Leslie Andrea Williams
Kıdemli Sanat Eğitmeni
Denise Vale
Martha Graham Dans Topluluğuna, Howard Gilman Vakfı, ABD Ulusal Sanat Vakfı, New York Belediye Meclisi ile ortaklaşa olarak New York Şehri Kültür İşleri Dairesi, Valilik Ofisi desteğiyle New York Eyalet Sanat Konseyi ve New York Genel Kurulu tarafından büyük destek sağlanmaktadır.
Bu prodüksiyonda yer alan sanatçılar, Amerikan Müzik Sanatçıları Birliği AFL-CIO üyesidir.
Martha Graham Çağdaş Dans Okulu, kurucusunun yarattığı gelenek doğrultusunda, çeşitliliğe sahip, eşitlikçi, kapsayıcı ve ırkçılık karşıtı bir örgüt olma taahhüdünü sürdürmekte ve devam eden uygulamaları, politikaları ve davranışlarıyla bu taahhüdünü yerine getirmektedir.
Martha Graham Center of Contemporary Dance, Inc. sunulan tüm Martha Graham danslarının telif haklarına sahiptir. Tüm haklar saklıdır.
ACTS OF LIGHT
Koreografi, Martha Graham
Müzik, Carl Nielsen†
Kostümler, Halston ve Martha Graham
Işık, Beverly Emmons
İlk gösterimi: 26 Şubat 1981, John F. Kennedy Gösteri Sanatları Merkezi, Washington, DC
Kısmen Edward H. Michaelson’un isteği üzerine oluşturuldu
“Yaz mevsimini güzelleştiren ve sonunda ödülüne kavuşan tüm ışık gösterileri için teşekkür ederim.” – Emily Dickinson
Conversation of Lovers
Xin Ying, Lloyd Knight
Lament
Anne O’Donnell
Alessio Crognale, Jacob Larsen
Lloyd Mayor, Lorenzo Pagano, Richard Villaverde
Ritual to the Sun
So Young An, Alessio Crognale, Laurel Dalley Smith
Natasha M. Diamond-, Lloyd Knight, Jacob Larsen
Lloyd Mayor, Marzia Memoli, Lorenzo Pagano
Anne Souder, Richard Villaverde, Leslie Andrea Williams, Xin Ying
†I. Pan and Syrinx (Pan ve Sirinks), Op.49; II. Andante lamentoso (At the Bier of a Young Artist) (Genç Bir Sanatçının Cenazesinde); III. Helios Overture, Op.17. EMI Classics’in izniyle, orkestra şefliğini Herbert Blomstedt’in yaptığı Danimarka Radyosu Senfoni Orkestrası tarafından kaydedilmiştir. I ve II, Edition Wilhelm Hansen A/S-Denmark’ın Birleşik Devletler’deki temsilcisi, yayıncısı ve telif hakkı sahibi olan G. Schirmer, Inc.’in aranjmanıyla kullanılmıştır.
ARA
EKSTASIS
Martha Graham’a ait koreografi Virginie Mécène tarafından yeniden düzenlenmiştir
Kostümler Martha Graham
Orijinal müzik Lehman Engel
Yeniden düzenlenen Ekstasis versiyonunun müziği Ramon Humet†
Işık Nick Hung
İlk gösterimi: 4 Mayıs 1933, Guild Theatre, New York
Ekstasis (yeni düzenleme): 14 Şubat 2017, Joyce Theater, New York
” Beden kutsal bir giysidir.” – Martha Graham
Natasha M. Diamond-Walker
†Homenaje a Martha Graham’dan “Interludi meditatiu VII”, © Neu Records 2016, telif hakkı sahibinin aranjmanıyla kullanılmıştır
DIVERSION OF ANGELS
Koreografi ve Kostümler Martha Graham
Müzik Norman Dello Joio†
Orijinal ışıklandırma Jean Rosenthal
Uyarlama Beverly Emmons
“Kayanın ve Merdivenin, kuzgunun, kutsamanın, baştan çıkarmanın ve gülün yeridir. Azmin, bütün olmanın dileğidir, ruhun gayretinin ardından oyundur, aşığın niyetine dair oyunlar, uçuşlar, fanteziler ve konfigürasyonlardır. İnanılan Olasılık aynı anda hem yorucu hem de zariftir. Wilderness Stair, Diversion of Angels masumiyetin mizahıdır, süslü bir çiçek demetidir, neşenin kendisidir.” – Ben Belitt
Beyazlı Çift : Natasha M. Diamond-Walker, Alessio Crognale
Kırmızılı Çift : Anne O’Donnell, Lloyd Mayor
Sarılı Çift : Marzia Memoli, Richard Villaverde
So Young An Laurel Dalley Smith
Anne Souder Leslie Andrea Williams
Jacob Larsen
†Yayıncı ve telif hakkı sahibi Carl Fischer, Inc.’nin aranjmanıyla kullanılmıştır.
REPERTUAR NOTLARIACTS OF LIGHT (1981)
İlk gösterimi 26 Şubat 1981 tarihinde Washington DC’deki John F. Kennedy Gösteri Sanatları Merkezi’nde yapılan Acts of Light, adını Graham’ın çok sevdiği bir şair olan Emily Dickinson’a ait bir yazıdan almıştır. Bu dans Graham’ın eserlerinde yeni bir dönem başlatmıştır. Tiyatral süslemelerden uzak olan Acts of Light, Graham kanonundaki daha önceki çalışmalara atıfta bulunurken dansçıyı mükemmel bir ifade aracı olarak göklere çıkartıyor. Eski New York Times dans eleştirmeni Anna Kisselgoff çalışmayı Neo-klasik olarak nitelendirir. Bu eserin müziği 19. yüzyıl Danimarkalı besteci Carl Nielson’a aittir. Bu durum Graham için diğer bir farklılığı oluşturmaktadır. Öyle ki, Graham eserleri için tipik olarak çağdaş bestecilerle çalışmaktadır. Üç bölüm halinde bestelenen bu dans, âşıklar arasında var olan sabit, ancak sürekli değişen bağları keşfeden bir düet şeklindeki “Conversation of Lovers” ile başlar. İkinci bölüm olan “Lament”in müziği, bir arkadaşının ölümü anısına Nielsen tarafından bestelenmiştir. Graham, beş erkek tanığın çevrelediği yalnız bir kadın figürü şeklinde bir kompozisyon yaratmış ve kadının vücudu elastik beyaz bir kumaşla kaplanmıştır. Bir eleştirmene göre bu kumaş, “[dansçının vücuduyla ortaya koyduğu] kederin şekillerini soyutlayan… bir zar” görevi görmektedir. Graham’ın 1930 yılına ait kendi ağıtına (Lamentation) atıfta bulunduğu açıktır. Son bölüm “Ritual to the Sun” Graham sınıf tekniğine bir övgüdür.
EKSTASIS (1933)
Ekstasis’in Graham tarafından yaratılan 37. eser olduğu düşünülmektedir. Graham, 1980 yılında verdiği bir röportajda, bu dansın günün birinde keşfettiği bir pelvik itme hareketinden doğduğunu açıkladı. Bu, Graham’ı son derece anlamlı bulduğu “bir distorsiyon döngüsünü” keşfetmeye yöneltti. Graham röportajında şunları söyledi: “Ekstasis öncesinde daha statik bir form kullanıyordum ve ritüelist bir vücut işleyişi bulmaya çalışıyordum.” Virginie Mécène var olan söz konusu koreografiyi, orijinal solonun az sayıdaki dokümantasyona (Graham’ın yazıları ve Soichi Sunami ile Barbara Morgan’ın fotoğrafları) dayanarak yeniden düzenledi.
DIVERSION OF ANGELS (1948)
Diversion of Angels, orijinal adıyla Wilderness Stair’in ilk gösterimi 13 Ağustos 1948 tarihinde Connecticut College Palmer Oditoryumu’nda yapıldı. Eserin adı ve Isamu Noguchi tarafından tasarlanan çöl arazisini andıran sahne kurulumu, ilk gösterinin ardından iptal edildi ve dans, olay örgüsüz bir bale olarak yeniden düzenlendi. Diversion of Angels, Norman Dello Joio’nun yarattığı romantik bir müzik üzerine kurulu olup konusunu aşkın sonsuz yönlerinden almaktadır. Kırmızılı Çift, romantik aşkı ve “vücudun coşkusunu” temsil ederken, beyazlı çift olgun aşkı, sarılı çift ise cilveli ve gençliğe ait bir aşkı temsil etmektedir.
Martha Graham, modern sanatçı Wassily Kandinsky’nin eserini ilk kez gördüğünde, mavi bir arka plan boyunca kırmızıyı cüretkârca yerleştiren sanatçının renk kullanımına hayranlık duyduğunu anımsadı ve bu eserde gördüğünü dışa vuran bir dans yaratmaya karar verdi. İşte bu dans Diversion of Angels’tır. Öyle ki, sahnede coşkuyla salınan kırmızılı kız, Kandinsky tuvalini ikiye bölen o cüretkâr kırmızı çizgidir. —Ellen Graff
MARTHA GRAHAM HAKKINDA
Martha Graham, Picasso, Stravinsky, James Joyce ve Frank Lloyd Wright ile birlikte 20. yüzyılın sanatına yön veren başlıca figürlerden biri olarak kabul edilir. Öyle ki, 1998 yılında TIME dergisi Martha Graham’ı “Yüzyılın Dansçısı” olarak adlandırmış, yine People Dergisi de sanatçıyı “yüzyılın kadın ikonları” arasında göstermiştir. Bir koreograf olarak karmaşık, ama bir o kadar da üretken olan Martha Graham, hayatı boyunca 181 bale gösterisi ve kapsam ve büyüklük olarak baleye benzetilen bir dans tekniği yaratmıştır. Modern dönemin önde gelen birçok bale koreografı Martha Graham Tekniği üzerine eğitim almış veya onun dans topluluğunun üyesi olmuştur.
Martha Graham’ın olağanüstü sanatsal mirası, çeşitlilik ve geniş kapsamlılık bakımından genellikle Stanislavsky’nin Moskova’daki Sanat Tiyatrosu ve Japonya’daki Grand Kabuki Tiyatrosu ile karşılaştırılmıştır. Graham’ın mirası, Martha Graham Dans Topluluğu ve Martha Graham Grup üyeleri ile Martha Graham Çağdaş Dans Okulu öğrencileri tarafından sahneye konarak ölümsüzleştirilmektedir.
Manhattan’ın merkezindeki Carnegie Hall’un küçük bir stüdyosunda yaşayan ve orada dans çalışmaları yapan Martha Graham 1926 yılında, kendi dans topluluğunu ve okulunu kurdu. Tekniğini geliştiren Martha Graham, en temel gerilme ve rahatlama hareketlerinden başlayarak, insan vücudunun temel hareketleriyle sonsuz deneyler yaptı. Bu ilkeleri tekniğinin temeli olarak kullanan Martha Graham, “dansçının vücudunun duygusal aktivitesini artıracak” bir hareket sözlüğü oluşturdu. Martha Graham’ın yarattığı dans ve koreografi keskin, açılı, sert ve doğrudan hareketlerle insan duygularının derinliklerini ortaya çıkardı. Dans dünyası, Martha Graham’ın nesiller boyu dans ve tiyatro sanatçıları için ilham kaynağı olan ve olmaya devam eden vizyonuyla sonsuza dek değişti.
Martha Graham’ın baleleri, modern resim, Vahşi Batı, Amerika’daki yerlilerin dini törenleri ve Yunan mitolojisi dâhil olmak üzere çok çeşitli kaynaklardan esinlenmiştir. Sahneye konan rollerin birçoğu, Klitemnestra, Jocasta, Medea, Phaedra, Jeanne d’Arc ve Emily Dickinson gibi tarihin ve mitolojinin büyük kadınlarına hayat vermektedir.
Bir sanatçı olarak Martha Graham, yeni oluşturduğu her bir eserde, kostüm ve müzik unsurlarını bir bütünlük içinde değerlendirdi. Martha Graham, birçok dans yarattığı 70 yıllık kariyerinde, heykeltıraş Isamu Noguchi, aktör ve yönetmen John Houseman, moda tasarımcıları Halston, Donna Karan, Calvin Klein, aralarında Aaron Copland, Louis Horst (her mentor), Samuel Barber, William Schuman, Carlos Surinach, Norman Dello Joio ve Gian Carlo Menotti gibi isimlerin yer aldığı pek çok tanınmış besteciyle birlikte çalıştı. Graham’ın dans topluluğu, aralarında Merce Cunningham, Paul Taylor, ve Twyla Tharp gibi isimlerin yer aldığı geleceğin birçok modern koreografı için bir eğitim alanı oldu. Sanatçı, eserlerinde Margot Fonteyn, Rudolf Nureyev ve Mikhail Baryshnikov gibi klasik bale yıldızlarına rol vermiş ve onları dans topluluğunda konuk olarak ağırlamıştır. The Neighborhood Playhouse’ta kompozisyon ve danstan sorumlu olduğu dönemde, Bette Davis, Kirk Douglas, Madonna, Liza Minnelli, Gregory Peck, Tony Randall, Anne Jackson ve Joanne Woodward gibi aktör ve sanatçılara bedenlerini nasıl bir ifade aracı olarak kullanabilecekleri konusunda eğitim vermiştir.
Graham’ın eşsiz Amerikan vizyonu ve yaratıcı dehası, müziğe yaptığı hizmetlerden dolayı 1959 yılında Amerikan Besteciler Birliği’nden verilen Laurel Leaf gibi sayısız onur ve ödül kazanmasını sağladı. Graham’ın meslektaşları olan Uluslararası Tiyatro Sahne Çalışanları İttifakının Üyeleri 1986 yılında, 100 yıl boyunca tekrar verilmeyecek olan Yerel Yüz Yıllık Dans Ödülü’ne Martha Graham’ı layık gördü. Başkan Gerald R. Ford, 1976 yılında, Martha Graham’a Amerika Birleşik Devletleri’nin en yüksek sivil onuru olan Özgürlük Madalyası’nı verdi ve Graham’ı “ulusal bir hazine” ilan etti. Böylelikle Martha Graham bu ödülü alan ilk dansçı ve koreograf oldu. Başkan Ronald Reagan’ın Graham’ı Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Sanat Madalyası’nın ilk alıcıları arasında gösterdiği 1985 yılında, Martha Graham ikinci kez bir Başkanlık ödülüne layık görülmüştür.
DANS TOPLULUĞU HAKKINDA
Martha Graham Dans Topluluğu, 1926 yılındaki kuruluşundan bu yana gelişen modern dans sanatında bir dünya lideri olmuştur. Bugün, sanat yönetmeni Janet Eilber’in yönetimindeki Dans Topluluğu, Graham’ın başyapıtlarının yanı sıra çağdaş sanatçılar tarafından yaratılan yeni eserleri sergileyen farklı bir program vizyonu benimsiyor. Dans Topluluğu, zengin bir tematik anlatım sunan programlarda, çağdaş dans için yeni platformlar ve izleyiciler için çoklu erişim noktaları yaratıyor.
Dans topluluğu, kuruluşundan bu yana Kuzey ve Güney Amerika, Avrupa, Afrika, Asya ve Orta Doğu’da 50’den fazla ülkede izleyicilerin büyük beğenisini topladı. Dans topluluğu, Metropolitan Opera, Carnegie Hall, Paris Opera Evi ve Covent Garden gibi tanınmış sahnelerin yanı sıra Büyük Mısır Piramitlerinde ve Atina, Akropolis’teki antik Herod Atticus Tiyatrosu’nda sahne aldı. Topluluk ayrıca, tüm bunlara ek olarak, PBS’de ve dünya çapında yayınlanan birçok ödüllü filmin prodüksiyonunda yer almıştır.
Martha Graham her ne kadar bu topluluğun en tanınmış mezunu olsa da, bu dans topluluğu, modern dansın en ünlü sanatçıları ve koreograflarından bazıları için bir eğitim alanı sağlamıştır. Topluluğun eski üyeleri arasında Merce Cunningham, Erick Hawkins, Paul Taylor, John Butler ve Glen Tetley gibi isimler yer almıştır. Topluluğa gösteri boyutunda katılan ünlü isimlerden bazıları ise şunlardır: Mikhail Baryshnikov, Margot Fonteyn, Rudolf Nureyev, Maya Plisetskaya, Tiler Peck, Misty Copeland, Herman Cornejo ve Aurelie Dupont.
Topluluk, son yıllarda beklentilere meydan okudu ve ana sahne performanslarının ötesinde oldukça farklı projelerde yer aldı. Bir dizi samimi stüdyo içi etkinlik yarattı, (birkaçını saymak gerekirse): SITI Company, Performa, The New Museum, Barney’s ve Sirakuza Yunan Tiyatrosu Festivali gibi kuruluşlarla olağandışı yaratıcı ortaklıklar kurdu; Google Arts and Culture, YouTube ve Cennarium ile önemli dijital sunular ortaya koydu, sosyal medya üzerinden yeni kitlelere ulaşmak için bir model oluşturdu. Son on yılda Graham dansçıları için eser yaratan sanatçıların listesi, adeta mutlaka görülmesi gereken koreografların yer aldığı bir kataloğu andırıyor:
Kyle Abraham, Aszure Barton, Sidi Larbi Cherkaoui, Lucinda Childs, Marie Chouinard, Michelle Dorrance, Nacho Duato, Mats Ek, Andonis Foniadakis, Liz Gerring, Larry Keigwin, Michael Kliën, Pontus Lidberg, Lil Buck, Lar Lubovitch, Josie Moseley, Richard Move, Bulareyaung Pagarlava, Annie-B Parson, Yvonne Rainer, Sonya Tayeh, Doug Varone, Luca Vegetti, Gwen Welliver ve Robert Wilson.
Dünyanın dört bir yanından gelen topluluğun mevcut dansçıları burada, bir taraftan Graham’ın temel eğitimini alırken, diğer taraftan da çağdaş koreografların stiline aşinalık kazanabilmektedir. Bu da, yepyeni eserlerden Graham klasiklerine ve Isadora Duncan, Jane Dudley, Anna Sokolow ve Mary Wigman gibi ilk öncülerin eserlerine kadar dansçıların yaptıkları her şeye teknik gösteriş ve sanatsal nüans katıyor. Geçen yıl Washington Post’ta yayınlanan bir yazı Martha Graham dansçılarını şu sözlerle ifade ediyor: “Görmeyi umabileceğiniz en yetenekli ve güçlü dansçılardan bazıları”. Diğer yayınlarda ise, New York Times topluluğu “dünyanın en harika dans topluluklarından biri” olarak değerlendirmiş, Los Angeles Times ise “Her şeyi yapabilecek gibi görünüyorlar, böylece gösterinin doğal ve şiirsel görünmesini sağlıyorlar” ifadesini kullanmıştır.
BİYOGRAFİLER
JANET EILBER (Sanat Yönetmeni) 2005 yılından bu yana Dans Topluluğunun sanat yönetmenliğini yapmaktadır. Eilber’in yönetimindeki dans topluluğu, Martha Graham’ın başyapıtlarına erişim sağlayabilecek yeni izleyici formları yaratmaya odaklanmıştır. Bu yeni kitlelerle buluşma projesi kapsamındaki girişimler bağlamsal programlama, eğitime ve topluluğa yönelik ortaklıklar, yeni medya kullanımı, günümüzün en iyi koreograflarından alınan eserlerin sahnelenmesi ve Lamentation Variations gibi etkinlikleri kapsamaktadır. Kariyerinin başında dans topluluğunun baş dansçılarından biri olan Eilber, Martha Graham ile yakın bir işbirliği içerisinde çalıştı. Graham’ın en muhteşem rollerinin birçoğunda sahne alan Eilber, Graham’ın onun için yarattığı rollere sahipti ve repertuarın önemli rollerinin çoğunda Graham yönetiminde rol aldı. Beyaz Saray’da solo performans sergileyen sanatçı, Rudolf Nureyev ile birlikte Dance in America’nın üç bölümünde rol aldı ve o zamandan bu yana Graham baleleri için uluslararası ölçekte eğitmenlik ve yönetmenlik yapmakta, dersler vermektedir. Eilber, Graham ile yürüttüğü çalışmalardan ayrı olarak, filmlerde, televizyonda ve Agnes de Mille ve Bob Fosse gibi ustaların yönetiminde Broadway’de sahne aldı ve yeni ufuklar açan Amerikan modern dansının yeniden yapılandırılması ve performansı için dört kez Lester Horton Ödülüne layık görüldü. Dana Vakfı’nda Sanat Eğitimi Direktörü olarak hizmet vermiş olan Eilber, sanatçı eğitimine yönelik vakfın desteğine rehberlik etmiş ve sanatsal eğitim için düzenli olarak oluşturulan yayınlara katkı sağlamıştır. Eilber, Interlochen Sanat Merkezi’nin Fahri Mütevelli Heyeti üyesidir. Senarist/yönetmen John Warren ile evli olan Eilber’in Madeline ve Eva adında iki kızı var.
DENISE VALE (Kıdemli Sanat Yönetmeni Yardımcısı) on yıl boyunca Dans Topluluğu bünyesinde dans etti ve Graham’ın repertuarındaki birçok büyük rolde görev aldı. Özellikle Diversion of Angels’taki Beyazlı Kadın rolüyle tanınan sanatçı, yeniden düzenlenen Steps in the Street’te ilk kez baş dansçı olarak görev aldı ve büyük beğeni topladı. Martha Graham tarafından kendisi için yaratılan bir bale olan Night Chant’ta ve Graham soloları Lamentation, Frontier, Satyric Festival Song ve Serenata Morisca’da rol aldı. Kıdemli sanat yönetmeni yardımcısı olan Vale, Martha Graham Dans Topluluğunda genellikle prova yönetmeni olarak görev yapmaktadır. Graham Okulu bünyesinde faaliyetlerini sürdüren Vale, her yaştan ve farklı beceri düzeyindeki dansçılar için Graham Tekniğine dair ustalık sınıfları düzenleyerek tüm dünyada eğitimler vermektedir. Vale ayrıca Ballet de Lorraine, Ballet Flanders, Dresden, Almanya’daki Semperoper ve Lodz, Polonya’daki Grand Theater Opera gibi büyük dans toplulukları için Graham balelerini yeniden sahnelemektedir.
LLOYD KNIGHT (Baş Dansçı) Dans Topluluğuna 2005 yılında katılan sanatçı, Graham repertuarındaki Appalachian Spring, Embattled Garden, Night Journey ve daha birçok eserde başlıca erkek rollerini üstlendi. Dance Magazine tarafından 2010 yılında “izlenmesi gereken en iyi 25 dansçıdan” biri, 2015 yılında ise en iyi sahne sanatçılarından biri olarak gösterildi. Knight, Graham’ın imza düetlerinde Wendy Whelan ve Misty Copeland gibi bale duayenleriyle birlikte sahne aldı ve Nacho Duato ve Pam Tanowitz gibi tanınmış sanatçıların onun için yarattığı eserlerde rol aldı. Halen Sidi Larbi Cherkaoui’nin yönettiği The Royal Ballet of Flanders’ın baş konuk sanatçısıdır. İngiltere’de doğan ve Miami’de büyüyen Knight, Miami Bale Konservatuarı’nda ve New World School of Arts’ta eğitim görmüştür.
XIN YING (Baş Dansçı) Dans Topluluğuna 2011 yılında katılan Xin, Herodiade, Errand into the Maze, Chronicle, Lamentation, Deep Song ve Cave of the Heart dâhil olmak üzere Martha Graham’ın kendi rollerinin birçoğunda oynadı. Clytemnestra ve Diversion of Angels’te solo rollerde dans eden sanatçı. Nacho Duato, Pontus Lidberg, Annie-B Parson, Kyle Abraham, Liz Gerring, Maxine Doyle ve Bobbi Jene Smith tarafından Dans Topluluğu için oluşturulan eserlerde yer aldı. Xin ayrıca Çin yapımı Dreams’de rol aldı ve Co•Lab Dance için yeni koreografi oluşturmakla görevlendirildi. Kendi doğaçlamalarını paylaştığı Instagram hesabının binlerce takipçisi var.
NATASHA M. DIAMOND-WALKER (Solo dansçı) Los Angeles doğumlu sanatçı, Dans Topluluğuna 2011 yılında katıldı. Birçok Graham balesinde ön sıralarda yer alan sanatçının en unutulmaz gösterisi, 2020 yılında Amerika’da sahnelediği Graham’ın Lamentation (ağıt) adlı eseri oldu. Sanatçı böylelikle bu ikonik solo ağıtta rol alan ilk siyahi kadın oldu. Martha Graham Dans Topluluğu ile birlikte çalıştığı dönemde, Kyle Abraham, Bobbi Jene Smith, Pam Tanowitz, Annie-B Parson ve Nacho Duato gibi sanatçıların orijinal eserlerinde işbirliği yaptı. Graham Dans Topluluğu’ndaki çalışmalarına ek olarak TV veya filmde ve mekâna özel gösterilerde oyunculuk ve hareket yönetmenliği yapmak sanatçının tutkuyla yürüttüğü diğer faaliyetler arasındadır. Los Angeles’taki Lester Horton Dans Tiyatrosu’nun Sanat Yönetmeni, özel bir Klasik Pilates eğitmeni ve yayınlanmış eseri bulunan bir yazardır. Aynı zamanda bir Ailey Okulu/Fordham Üniversitesi mezunudur.
LLOYD MAYOR (Solo dansçı) İsviçre ve İngiltere vatandaşı olan Mayor, Dans Topluluğuna 2012 yılında katıldı. Appalachian Spring, Errand Into the Maze ve Embattled Garden dahil olmak üzere Graham repertuarında çeşitli başroller üstlendi. Ayrıca Kyle Abraham, Nacho Duato ve Pam Tanotwitz’in eserlerinde yer aldı. Ocak 2014’te Clive Barnes Dans Ödülünü kazanan Mayor, 2019 yılında vakfın eş başkanı olarak atandı. New York Times’ın eski dans eleştirmeni Alastair Mcauley, onun hakkında “Bu adamın tarzındaki girişkenlik, alıp götürme hissi ve yeniliklere açıklığı oldukça dikkat çekici” diye yazdı.
ANNE O’DONNELL (Solo dansçı) Dans Topluluğuna 2014 yılında katılan O’Donnell, Graham’ın Appalachian Spring, Dark Meadow Suite, El Penitente, Diversion of Angels eserlerinde ve Maxine Doyle ve Bobbi Jene Smith, Pam Tanowitz, Annie-B Parson, Mats Ek, Lar Lubovitch ve Sidi Larbi Cherkaoui’nin yeni eserlerinde başrol oynadı. Ailey II ve Buglisi Dance Theatre ile birlikte dans etti ve Jacob’s Pillow Contemporary Program, Glimmerglass Opera Festivali ve Springboard Danse Montreal’e katıldı. Dance Spirit dergisinin Şubat 2016 sayısında “Genç ve Modern” başlığıyla kapak fotoğrafında yer aldı.
LORENZO PAGANO (Solo dansçı) Dans Topluluğuna 2012 yılında katılan Pagano, Graham’ın Appalachian Spring, Embattled Garden, Night Journey ve Diversion of Angels eserlerinde ve Andonis Foniadakis, Lucinda Childs, Sidi Larbi Cherkaoui, Nacho Duato, Pontus Lidberg ve Lar Lubovitch’nin çağdaş eserlerinde başrol aldı. Torino, İtalya doğumlu Pagano, ABD’ye taşındı ve Jacob’s Pillow Okulu ile Martha Graham Okulu’nda burslu öğrenci olarak eğitim gördü. 2016 yılında “Çıkış Yapan Erkek Yıldız” kategorisinde İtalyan Uluslararası Dans Ödülü’nü aldı.
ANNE SOUDER (Solo dansçı) Dans Topluluğuna 2015 yılında katılan Souder, Dark Meadow Suite, Chronicle, Deep Song ve Ekstasis eserlerinde Martha Graham’ın kendi rollerini üstlendi. Marie Chouinard, Sidi Larbi Cherkaoui, Maxine Doyle ve Bobbi Jene Smith gibi usta isimler tarafından ona yönelik roller yaratıldı. Eğitimine Maryville, Tennessee’de başlayan Souder, Ailey/Fordham BFA programında çift dal yaparak Dans ve Teolojiyi bitirdi ve Alvin Ailey ve Ron K. Brown gibi pek çok ismin eserlerini sahneledi. Ayrıca bir Graham 2 üyesi olan sanatçı, Dizzy Feet Vakfı’nın bursunu kazandı.
SO YOUNG AN (dansçı) Dans Topluluğuna 2016 yılında katıldı. Kore’deki Dong-Ah Üniversitesi’nden Güzel Sanatlar Lisans Derecesi aldı. 1995 yılında Uluslararası Sanat Ödülü’nü ve 2001 yılında Kore Ulusal Bale Grand Prix’sinde Büyük Ödülü aldı. Kore Ulusal Bale Topluluğu ve Buglisi Dans Tiyatrosu ile dans etti ve ayrıca Yuri Grigorovich, Jean-Christophe Maillot, Mats Ek, Patricia Ruanne ve Samantha Dunster’ın eserlerinde rol aldı.
ALESSIO CROGNALE (dansçı) Abruzzo, İtalya doğumlu sanatçı, 2017 yılında Dans Topluluğuna katıldı. Eğitimine memleketinde başladı ve ardından Milano’daki Teatro Carcano Akademisi’nde bale dalında eğitim aldı. Graham Okulu’nda eğitim aldı ve 2016 yılında mezun oldu. Graham 2’nin üyesi oldu. 2016 ve 2017 yıllarında Nai-Ni Chen Dans Topluluğu ile dans etti.
LAUREL DALLEY SMITH (dansçı) 2015 yılında Dans Topluluğuna katılan Laurel, Appalachian Spring, Steps in the Street, Errand into the Maze, Cave of the Heart and Diversion of Angels eserlerinde başrolde yer aldı. Ayrıca Hofesh Schechter, Pam Tanowitz, Bobbi Jene Smith, Annie B Parsons gibi çağdaş koreograflarla yeni roller yarattı. Sir Robert Cohan, Kim Brandstrup ve Darshan Singh Bhuller’ın kendisi için yarattığı eserlerde rol alarak Yorke Dans Projesinde konuk sanatçı olarak yer aldı.
JACOB LARSEN (dansçı) Dans Topluluğuna 2016 yılında katıldı ve Appalachian Spring, Diversion of Angels, Secular Games isimli Graham eserlerinde ve Pontus Lidberg’un Woodland eserinde yer aldı. Marymount Manhattan College’de Güzel Sanatlar Lisans Derecesi alan sanatçı, Paul Taylor, Twyla Tharp, Aszure Barton gibi isimlerin eserlerini sahneledi. Springboard Danse Montréal 2015’te Sidra Bell Dance New York ile çalıştı ve Alexander Ekman ile Banning Boulding’in eserlerini seslendirdi. Ayrıca bir Graham 2 üyesiydi.
MARZIA MEMOLI (dansçı) Palermo, İtalya doğumlu sanatçı 2016 yılında Dans Topluluğuna katıldı ve Graham’ın El Penitente ve Steps in the Street eserleri ile Pontus Lidberg, Bobbi Jean Smith, Maxine Doyle ve Sidi Larbi Cherkaoui’nin eserlerinde başrol oynadı. 2018 yılında Dance Spirit dergisi tarafından kendisi hakkında şunlar yazıldı: “Evet, belki dans topluluğunun en yeni üyesi olabilir, ancak klasik çizgileri ve ustalığı şimdiden dikkatleri üzerine çekiyor.” Milano’daki Teatro Carcano Akademisi’nden ve Bejart’ın okulundan mezun oldu. Sanatçı ayrıca Bejart Lozan Balesi ile birlikte sahne aldı.
RICHARD VILLAVERDE (dansçı) Miami, Florida’da doğup büyüyen sanatçı, Maria Eugenia Lorenzo’dan aldığı özel derslerle 13 yaşında dans etmeye başladı. New World School of the Arts mezunu olan Richard, Philadelphia’daki Sanat Üniversitesi’nden Güzel Sanatlar Lisans Derecesi aldı. Venedik Bienali’nde Ismael Ivo yönetimindeki Arsenale della Danza 2012’nin bir parçası oldu. Daha sonra BalletX’e (2012-2021) katıldı ve burada Matthew Neenan, Dwight Rodan, Nicolo Fonte, Penny Saunders, Cayetano Soto, Trey McIntyre, Jodie Gates ve Annabelle Lopez Ochoa’nın eserlerinde yer aldı. Vail Uluslararası Dans Festivali, Ballet Sun Valley, Belgrad Dans Festivali ve Jacob’s Pillow’da sahne aldı. Şu an Martha Graham Dans Topluluğu’nda ilk sezonunu geçiriyor. LESLIE ANDREA WILLIAMS (dansçı) Newport News, VA’da doğdu ve Raleigh, Kuzey Carolina’da büyüdü. Mayıs 2015’te Juilliard Okulu’ndan mezun olduktan sadece iki ay sonra Dans Topluluğuna katıldı. O zamandan beri Graham’a ait Chronicle, Appalachian Spring, Diversion of Angels ve Embattled Garden gibi ikonik bale gösterilerinde sayısız kez yer aldı. Yakın zamanda Dance Magazine dergisinde, kendisinden “Yükselişte” olan bir dansçı olarak söz edildi.
Ekip
LaRue Allen, İcra Direktörü
Janet Eilber, Sanat Yönetmeni
Denise Vale, Kıdemli Sanat Yönetmeni Yardımcısı
Simona Ferrara, Genel Yönetici
Mariola Briales, Dans Topluluğu Yöneticisi
Fran Kirmser, Stratejik Ortaklıklar ve Özel Etkinlikler Direktörü
A. Apostol, Geliştirme Operasyonları Direktörü
Joyce Herring, Martha Graham Kaynakları Direktörü
Melissa Sherwood, Pazarlama Direktörü
Stephanie Shin, İcra Direktörü Asistanı
Malinda Logan, Geliştirme Sorumlusu
Rebecca Kimock, İdari Asistan
Haejin Han, Prodüksiyon Sorumlusu
Yi-Chung Chen, Işık Sorumlusu
Caleb Krieg, Gardırop Sorumlusu
Karen Young, Kostüm Danışmanı
Tami Alesson, Öğrenci ve Devlet İşleri Dekanı
Virginie Mécène, Program Direktörü/ Graham 2 Direktörü
Lone Larsen, Program Direktörü
Amélie Bénard, Teens@Graham Program Direktörü
Maxwell Louis Waterman, Teens@Graham Program Direktörü
Yejin Lee, Okul Pazarlama Asistanı
Janet Stapleton, Basın Temsilcisi
Rejisörler
Elizabeth Auclair, Amélie Bénard, Tadej Brdnik, Susan Kikuchi, Lone Larsen, Peggy Lyman, Virginie Mécène, Miki Orihara, Ben Schultz, Marni Thomas, Oliver Tobin, Ken Topping, Denise Vale, Blakeley White-McGuire
Mütevelli Heyeti
Lorraine S. Oler, Heyet Başkanı
Javier Morgado, Heyet Başkan Yardımcısı
Inger Witter, Başkan
Barbara Cohen, Geliştirme Başkanı
Judith G. Schlosser, Onursal Başkan
LaRue Allen, İcra Direktörü
Janet Eilber, Sanat Yönetmeni
Amy Blumenthal
Matthew Dapolito
Christine Jowers
Con Way Ling
Jayne Millard
Nichole Perkins
Stephen M. Rooks
Lori Sackler
Tee Scatuorchio
Ellis Wood
Kuzey Amerika Temsilciliği
Rena Shagan Associates, Inc.
(www.shaganarts.com)
Uluslararası Temsilcilik
LaRue Allen
İcra Direktörü
(lallen@marthagraham.org)
Mezun Arama
Siz veya tanıdığınız biri Martha Graham Dans Topluluğunda performans sergilediyse veya Martha Graham Okulu’ndaki derslere katıldıysa, lütfen bize isimleri, adresleri, telefon numaralarını ve yaklaşık üyelik tarihlerini gönderin. Sizi mezunlar e-posta listemize ekleyeceğiz ve mezun etkinlikleri ve avantajları hakkında sizleri haberdar edeceğiz. +1.212.229.9200 numaralı telefonu arayın veya info@marthagraham.org adresine e-posta gönderin.
Martha Graham Çağdaş Dans Merkezi, bireyler, şirketler, vakıflar ve devlet kurumlarının katkılarıyla desteklenen, kar amacı gütmeyen bir kuruluştur. Martha Graham Center’ın desteklenmesine yönelik katkılar, 55 Bethune Street New York, NY 10014 adresinde bulunan Martha Graham Center of Contemporary Dance, Inc. tarafından alınabileceği gibi www.marthagraham.org/contribute internet sayfası üzerinden yapılabilmektedir.
Daha fazla bilgi için www.marthagraham.org internet adresini ziyaret edin
Instagram: @marthagrahamdance
Facebook: facebook.com/marthagrahamdance
YouTube: youtube.com/marthagrahamdancecompanyGELENEK & YENİLİK
Yüzyıllar boyunca hem popüler hem de geleneksel kültürün bir parçası olan Alp Kornosu ve Bayan, aralarında hiç tanışma fırsatı bulamadan paralel bir yaşam sürdürmüştür.
DUO ALPHORN & BAYAN, geleneksel ve popüler kültürün iki enstrümanını tanıtmak, tıpkı diğer enstrümanlar gibi Alp kornosunu konser sahneleriyle buluşturmak ve dünya çapındaki dinleyicilere bu nadir enstrümanın güzel ve sansasyonel melodisinin keyfini çıkarma şansı vermek amacıyla oluşturuldu.
Bu Duo, gerek dostluğun gerekse kendi jenerasyonunun en iyi bayan sanatçılarından biri ve Roma’daki “Santa Cecilia” Müzik Konservatuarı’nda profesör olan Massimiliano Pitocco’ya duyduğum büyük saygının eseridir.
Bu Duo’nun amacı özgün bir içerik sunmak, böylece her müzik parçasının özenle tartışıldığı ve seçildiği, yüksek kaliteli bir programla benzersiz bir resitali dinleyiciyle buluşturmaktır. Bu durum bizim için büyük bir meydan okuma oldu ve izleyiciler üzerindeki sonuçlar beklentimizin çok üzerindeydi.
Eşsiz sesiyle hoş bir atmosfer yaratan, geçmişin ve uzakların anılarını çağrıştıran bu Duo’dan seyirciler her zaman büyük bir haz duymuşturViola Blache
Helene Erben
Franziska Eberhardt
Luisa Klose
Marie Charlotte Seidel
Marie Fenske
ENSEMBLE SJAELLA
Paylaştıkları geçmiş, duyguların hiçbir engel olmaksızın sınırsızca hareket edebildiği bir döneme dek uzanır. Kurdukları derin bağlar, hissettikleri sınırsız keyif ve şefkatle yoğrulmuş içsel güçleriyle Sjaella, sahnede bütünleşmiş şekilde görünen ve içlerindeki çocuksu yönü kaybetmemiş kadınların ruhundan başka bir şey değildir. Bireysellik ve birliktelik, eşit bir düzlemde gerçekleşen eğlenceli bir buluşma şeklinde, birer arkadaş olarak bir araya gelir. Ortada sadece şekil ve görüntülerin eşlik ettiği hareket, dil, gürültü ve ses vardır. Bedenler ve yüzler, alanlar ve özgürlükler, odaklanma ve paylaşılan nefesler vardır. Tüm bunlar Sjaella’nın deneyimlediği ve sürekli bir enerji alışverişi içerisinde dinleyiciyle paylaşmayı denediği unsurlardır.
Bu sanatçılar için 2005 yılında başlayan keşif yolculuğu, gelinen noktada onları dünyanın dört bir yanına götürdü. Son yıllarda evrensel müzik sahnelerinin değişmez gruplarından biri haline gelen Sjaella, Rheingau Müzik Festivali, Ruhrfestspiele Recklinghausen, Mosel Müzik Festivali, ION Müzik Festivali gibi birçok saygın festivalde konser verdi. Grup ayrıca Finlandiya’daki Tampereen Sävel 2015 festivali de dâhil olmak üzere katıldığı yarışmalarda birçok ödül kazandı. Ürdün, Azerbaycan, Macaristan, Güney Afrika, Belçika, İspanya ve Norveç’e konser turları düzenleyen grup, Mozarteum Salzburg, Wiener Musikverein, Wiener Konzerthaus ve Sanat Sarayı (Müpa) gibi ünlü konser sahnelerinde dinleyicisiyle buluştu.
Sjaella, müzik dünyasında yeterince temsilcisi bulunmayan vokal kombinasyonu sayesinde çok yönlü bir repertuara sahiptir. Grubun şarkıcıları, ortaya koydukları zengin içerikli müzikle sahneyi aydınlatmak ve kadın korolarına yönelik var olan eser yelpazesini genişletmek için uzun yıllardır bestecilerle yakın bir işbirliği yürütüyor. Yeni eserleri eski müzikle buluşturan grup, ağırlıklı olarak farklı kültürlere ait türkülere yer verse de, bir taraftan da caz müziğe karşı tutku besliyor. Grubun, olağan müziklerinin dışına çıkarak gerçekleştirdikleri birtakım müzikal denemeleri müzik dünyasında büyük beğeniyle karşılanmıştır. Öyle ki, grubun “Preisung” albümü (2013, querstand) Alman Albüm Eleştirmenleri Ödülü’ne aday gösterilirken, “Meridiane – NORD” albümü (2018, Raumklang) Dünya Çapında En İyi Türkü Albümü kategorisinde Amerikan CARA ödülüne layık görülmüştür.
Her yolculuk, her karşılaşma, uluslararası sanatçılarla yürütülen her işbirliği, gerek ülke içerisinde gerekse dünyada Sjaella için yeni kapılar açar. Bu altı genç kadın tarafından açığa çıkarılmayı bekleyen farklı müzik alanları açılır ve fikir dünyaları keşfedilir. Bildiğimizi düşündüğümüz şeyleri yeniden düşünmeyi, yeni sesler bulmayı ve tüm bunları sanatsal bir bağlama oturtmayı kendisine görev edinen Sjaella, 2021 yılında çıkardıkları “Origins” albümüyle bilinçli şekilde amaçladıkları şeyin adını koymuştur. Outhere Plak Şirketinden çıkan ve Fransa’nın Le Monde gazetesinden övgüler alan bu albüm, adeta hayatın ta kendisidir: oldukça farklı biçimde şekillendirilmiş, yakından bakıldığında birbirlerine nasıl bağlanabileceği konusunda merak uyandıran birçok küçük döngünün meydana getirdiği bir döngü. Buna karşın bir bütün olarak bakıldığında aranan anlam netlik kazanırTÂNIA OLEIRO, vokal
BRUNO CHAVEIRO, Portekiz gitarı
JOÃO DOMINGOS, Fado viyola
MIGUEL PONTE, Ses teknisyeni ve Yol yöneticisi
TÂNIA OLEIRO, vokal
17 yıldır sesiyle sahnelerde boy gösteren Tânia Oleiro, 2016 yılında tüm kalbini ve ruhunu ortaya koyarak, kendisini Fado’nun uçsuz bucaksız zenginliğine ithaf edilmiş eşsiz bir yolu yansıtan “Terços de Fado” isimli ilk albümüne adamıştır.
Lizbon doğumlu Tânia, henüz bebek yaşta, o zamanlar beğenilen bir Fado sanatçısı olan annesi sayesinde Fado ile tanıştı ve zamanla Fado ile arasında bir bağ oluştu.
Tânia Oleiro, Lizbon’un en tanınmış Fado evleri sayesinde çeşitli müzisyenler, Fado şarkıcıları ve yazarlarıyla deneyimlerini paylaşma fırsatı buldu. Muazzam sesi ve itinası ile büyük beğeni toplayan Tânia, Fado kariyerinin ilk yıllarından itibaren Fado alanında en tanınmış isimlerle birlikte şarkı söylemeye davet edildi.
İlk albümü olan “Terços de Fado” ile Fado Müzesi, Festa do Avante ve Santa Casa Alfama gibi Portekiz’in en saygın sahnelerinde boy gösteren şarkıcı, sonraki süreçte Avusturya, Amerika Birleşik Devletleri, Almanya ve İsrail gibi ülkelerde uluslararası turnelere katıldı.
Şarkıcı için 2020 yılına, İspanya’da kapalı gişe 3 konser ve sanatçının çıkardığı ikinci albüm “Tânia Oleiro Fado” ile güzel bir başlangıç yaptı.
Tânia, Fado’ya hayat verenlerin doğal sükûneti ile acele etmeden, yolculuğun tadına vararak çıktığı bu yolda, ilgisini sürekli olarak şairlere ve şiirlere, bestelere ve müzisyenlere yöneltiyor. Bu anlamda Tânia, yeni albümüyle şarkı söyleyişinin ve kendi doğal evriminin temellerini titizlik, gelenek ve kadınsılıkta bulan bir kadının olgunluğunu üstlenir.
Diğer bir deyişle, dinleyiciye dolaysız bir aktarım ve itinalı bir repertuar Tânia Oleiro’nun sanatıyla eşdeğerdir. Her şey, çoğunlukla bütünsellikten uzak bir biçimde gerçekleşir. Bu yaklaşım onu sadece kendi ekolündeki diğer sanatçılar arasında değil, aynı zamanda sahip olduğu özgün izleyici kitlesi ile de farklı kılıyor. Sanatçının sahnede ortaya koyduğu asalet, “Terços de Fado” albümünün en sembolik temalarının yanı sıra en sevilen geleneksel temalarından bazıları ile karakterize ediliyor. Öte yandan, sanatçının yeni albümü “Tânia Oleiro Fado” (2020) daha çok sanatçı kadrosuna odaklanılmış bir albümdür.
Tânia Oleiro, sağduyulu, ancak sarsılmaz bir kararlılıkla, fado ikonları geleneğini ve gençliğinin sadeliğini, onu Fado’nun en büyük değerlerinden biri yapan kusursuz bir tını ve yorumla kendisinde buluşturuyor. Sayfa Düzeni: Tenise Yalçın/ tenise.yalcin@gmail.com-Haber İçerikve görseller:İKSEV web sitesi