Bir üçlüden bir üçleme ‘Adalet, Sizsiniz’
Bu dönemin ilgi çekici ve sevindirici olayı “Perdeci Oyuncuları”dır. Deneyimli üç yetkin sanatçı bir araya geliyor ve soluklu bir oyun ortaya çıkıyor. Sözünü edeceğim bu oyun bir üçlemedir: Sokrates, Galileo, Sacco-Vanzetti. Bu kolaj oyunun seçimi yerinde ve zamanında gerçekleştirildiği için; yazarı Ümit Denizer’i, iki yetkin oyuncu Rutkay Aziz ve Taner Barlas’ı kutluyorum. Cumhuriyet aydınlanmamızın karartılmak istendiği bu dönemde ‘Adalet, Sizsiniz’ oyunu baskıya, hukuksuzluğa, özel görevli mahkemelere sahneden verilen en güzel yanıttır. Toplumumuzu ilgilendiren bu oyunu Ümit Denizer yerinde ve zamanında bir seçki yaparak, bir üçlüden bir üçleme çıkarılmış ve Perdeci Oyuncuları tiyatromuza ivme kazandıracak bir çalışmayı gerçekleştirmişlerdir.
Dünya savunma edebiyatına geçen hukuksal yönüyle örnek oluşturan Sokrates(M.Ö 469-M.Ö 399)’in savunması hukuk edebiyatının seçkin bir örneğidir. Atinalı Beş Yüzler Meclisi’nin mahküm ettiği Sokrates, bütün suçlamaları geri çevirir. Burada Sokrates değil asıl mahküm olması gereken Beş Yüzler Meclisi’ni suçlar. Sokrates hiçbir suçlamayı kabul etmez. Kurtulma önerilerini geri çevirir ve Baldıran zehirini içerek yaşamına son verir. Sürgüne gitmek ya da bağışlanmak suçlama nedenlerini kabul etmek demektir. Tarihe geçen bu Sokrates olayı Bugünkü Silivri ve Hasdal duruşmalarını anımsatıyor.
Galileo Galilei (1564-1642) oyunu Bertolt Brecht’in ünlü bir sahne yapıtıdır. Denizer, bilinçli bir seçki olarak bu oyundan yararlanarak önemli bölümlerini üçlemeye aldı. Haksız suçlamalarla mahküm edilmiş bir bilim adamının kardinaller tarafından suçlanarak mahküm edilmesi, tarihsel bir tragedyadır. İlginçtir bugünkü özel görevli mahkemelerin belgesiz suçlama nedenlerini andırıyor. Sokrates’in suçsuzluğu idam edilmesinin 2412’nci yıldönümünde, yani 2012 yılında… Doğup yaşayıp öldürüldüğü Atina’da… İade-i itibar ve aklanma anlamı taşıyan sembolik bir duruşmada gıyabında yeniden yargılanıp beraat etti. Aynı şekilde Galileo Galilei de Papa 2. Jean Paul tarafından 1981 yılında Galileo davası yeniden açıldı ve kurulan komitenin tespitleri resmi olarak kamuoyuna bildirildi: “Galileo’yu mahküm eden kardinaller hata işlemişlerdir.” dendi.
Üçlemenin üçüncü bölümü Sacco, Vanzetti olayıdır. Bir haksız ve nedensiz yargılama ABD’de ortaya çıktı. Bu iki İtalyan göçmeni işlemedikleri suçtan ötürü elektrikli sandalyede idam edildi ve 50 yıl sonra 1977’de “Yargılamanın siyasi histeri atmosferinde yürütüldüğü ve hakim ile savcının taraflı davrandığının açıkca anlaşıldığı” belitilerek… Sacco ile Vanzetti’nin itibarları iade edildi. ABD emperyalizmi sadece Sacco Vanzetti olayı ile adaletine siyah gölge düşürmedi; Rosenbergler de gerçek dışı suçlamalarla idam edildiler (1953). ABD demokrasisi ve onun burjuva hukuku faşizm uygulamalarına açık bir hukuktur.
3 büyük ve dünyaca ünlü kahramanları canlandıran Rutkay Aziz ve Taner Barlas oloğanüstü yorumlarıyla yeni bir sayfa açıyorlar. Metin Deniz’in Sahne ve Giysi Tasarımı üçlüyü tamamlayan başarılı bir çalışmadır.
Hayati Asılyazıcı
hayatiasilyazici@yahoo.com
Alıntı: Aydınlık Gazetesi
Son Güncelleme: Cumartesi, 29 Aralık 2012 19:39
